BİYOGRAFİ & KİM KİMDİR ? NE NEDİR ?

Yeni Genç Yazarlar Kulübü yazısı

Münir Özkul

Münir Özkul, İstanbul Erkek Lisesi mezunudur. Sanat
hayatına henüz lise öğrencisiyken 1940 yılında Bakırköy Halkevi’nde tiyatro ile
başladı. Bir süre İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne ve Edebiyat
Fakültesi’nin sanat tarihi bölümüne devam etti. 1948’de Ses Tiyatrosu’nda
sahnelenen “Aşk Köprüsü” oyunuyla profesyonel oldu. Daha sonra Muhsin
Ertuğrul’un yönetimindeki Küçük Sahne’ye geçti. Bu dönemde John Steinbeck’ten
Fareler ve İnsanlar (1951), John Millington Synge’den Babayiğit, George
Axelrod’dan Yaz Bekarı (1954), John Patrick’ten Çayhane (1955) gibi oyunlarda
oynadı. Daha sonra İstanbul Şehir Tiyatroları’nda (1958-59), Ankara Devlet
Tiyatrosu’nda (1959-60) ve Istanbul Aksaray’daki Bulvar Tiyatrosu’nda
arkadaşlarıyla kurduğu kendi topluluğunda (1960-62) çalıştı. 1963-67 arasında
çeşitli topluluklarla turnelere çıktı; zaman zaman sahneden uzak kaldığı
dönemler oldu. Sahne aldığı özel tiyatrolarda Sadri Alışık, Cahit Irgat, Nevin
Akkaya ve Şükran Güngör gibi oyuncularla çalıştı.Münir Özkul, İstanbul Erkek
Lisesi mezunudur. Sanat hayatına henüz lise öğrencisiyken 1940 yılında Bakırköy
Halkevi’nde tiyatro ile başladı. Bir süre İstanbul Üniversitesi İktisat
Fakültesi’ne ve Edebiyat Fakültesi’nin sanat tarihi bölümüne devam etti.
1948’de Ses Tiyatrosu’nda sahnelenen “Aşk Köprüsü” oyunuyla profesyonel oldu.
Daha sonra Muhsin Ertuğrul’un yönetimindeki Küçük Sahne’ye geçti. Bu dönemde
John Steinbeck’ten Fareler ve İnsanlar (1951), John Millington Synge’den
Babayiğit, George Axelrod’dan Yaz Bekarı (1954), John Patrick’ten Çayhane
(1955) gibi oyunlarda oynadı. Daha sonra İstanbul Şehir Tiyatroları’nda
(1958-59), Ankara Devlet Tiyatrosu’nda (1959-60) ve Istanbul Aksaray’daki
Bulvar Tiyatrosu’nda arkadaşlarıyla kurduğu kendi topluluğunda (1960-62)
çalıştı. 1963-67 arasında çeşitli topluluklarla turnelere çıktı; zaman zaman
sahneden uzak kaldığı dönemler oldu. Sahne aldığı özel tiyatrolarda Sadri
Alışık, Cahit Irgat, Nevin Akkaya ve Şükran Güngör gibi oyuncularla çalıştı.

1978’de yeniden Şehir Tiyatroları’na döndü. 1983-84’te,
daha önce kendi topluluğunda (1961) sahneye konan ve büyük ilgi gören, Jean
Anouilh’in “Generalin Aşkı” oyunuyla Dormen Tiyatrosu’nda sahneye çıktı.
1980’lerin ortalarında Ferhan Şensoy’un Ortaoyuncular topluluğuna katıldı,
aralarında “İstanbul’u Satıyorum”un da yer aldığı dört oyunda rol aldıktan
sonra sahnelere veda etti.

Özkul 1968’de Altan Karındaş topluluğunda oynanan Sadık
Şendil’in Kanlı Nigar oyunundaki rolüyle İlhan İskender Armağanı’nı kazandı.
Gene bu başarısı üzerine İsmail Dümbüllü, Kel Hasan’dan devraldığı 50 yıllık
simgesel kavuğu Özkul’a verdi (Özkul bu kavuğu 1989’da Ferhan Şensoy’a
devretti.). Daha önce de oynadığı Haldun Taner’in Sersem Kocanın Kurnaz Karısı
(1978) oyunundaki rolüyle Avni Dilligil (1978), Ulvi Uraz (1979), İsmet Küntay
(1979) ve İsmail Dümbüllü (1980) ödüllerini kazandı.

Özkul 1950’lerden itibaren sinemada da rol almaya
başlamıştır. İlk dönem filmlerinden dikkat çekenleri Edi ile Büdü, Balıkçı
Güzeli ve Kalbimin Şarkısı’dır. 1965’ten sonra sinemadaki karakter rolleriyle
övgü toplayan Özkul, özellikle 1970’li yıllarda, kalabalık kadrolu ve
genellikle Ertem Eğilmez’in yönettiği filmlerde önemli roller aldı. En bilinen
rollerinden biri onunla özdeşleşen Hababam Sınıfı serisindeki Özel Çamlıca
Lisesi’nin tatlı sert müdür yardımcısı Kel Mahmut tiplemesi oldu. Özkul’un
kadrosunda yer aldığı bu dönemde çekilen kalabalık kadrolu aile filmlerinden
bazıları Mavi Boncuk, Bizim Aile, Aile Şerefi, Gülen Gözler, Neşeli Günler,
Gırgıriye ve Görgüsüzler olarak sayılabilir. Bu filmlerin büyük kısmında Adile
Naşit’le beraber, Türk sinemasının unutulmaz ikililerinden birini
oluşturmuştur. 1980 sonrası ise dönemin akımı olan video için çekilen pek çok
filmde rol almıştır.

Kariyeri boyunca 200’den fazla filmde rol alan Özkul, Sev
Kardeşim filmindeki oyunuyla 1972 Altın Portakal Film Festivali’nde “en iyi
erkek oyuncu” ödülünü kazandı. “Bizim Aile” filminde canlandirdigi “Yaşar Usta”
rolüyle de 1977 Azerbaycan Film Festivali’nde özel ödül kazandı. “Süt
Kardeşler” filminde yönetmen yardımcılığı da yapmıştır.

Tarık Buğra’nın romanından televizyona aktarılan ve Naşit
Özcan’ın yaşam öyküsünden bir kesiti canlandıran “İbiş’in Rüyası”nda
canlandırdığı İbiş karakteri de unutulmazlar arasındadır. Televizyon
dizilerinin yaygınlaşmaya başladığı 90’lı yıllarda dizi oyunculuğundan uzak
dursa da Uzaylı Zekiye, Ana Kuzusu ve Şaban ile Şirin gibi dizilerde rol aldı.
Son olarak 2000’li yılların başında, Hamdi Alkan’ın canlandırdığı “Yarmagül”
karakterinin dedesini oynadığı Reyting Hamdi televizyon programında kamera
karşısına geçti.

1980’de yapılan bir jübileyle 40’ıncı sanat yılı, 1996
yılında da Atatürk Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen gecede 55’inci sanat
yılı kutlandı. 1998 yılında Kültür Bakanlığı tarafından Münir Özkul’a “devlet
sanatçısı” ünvânı verildi.

5 Ocak 2017’de hayatını kaybetti.

LİNK : https://gencyazarlar.org/2018/01/05/munir-ozkul/