Mithat IŞIK : F-35’in Türkiye’ye Katkısı
- Türkiye Lockhed
Martin firması tarafından üretilen beşinci nesil savaş uçağı “LİGHTİNİNG
2” projesine 2002 yılında dahil oldu. - Türkiye 116 F-35
A uçağı alacak ve 25 milyar dolar ödeyecek. - Türkiye de
projenin tedarikçileri arasında yer alıyor. - Türkiye’den
projeye katılan firmalar; “ASELSAN, HAVELSAN, ROKETSAN, AYESAŞ, ALP
HAVACILIK ve TUSAŞ”. - Projeye katılan
toplam 14 ülke; Türkiye, Avusturya, Belçika, Kanada, Danimarka, İsrail,
İtalya, Finlandiya, Japonya, Hollanda, Norveç, ABD, İngiltere, Güney Kore. - Projenin
Türkiye’deki şirketlere katkısı 12 milyar dolar olarak hesaplanıyor. Şu
ana kadar proje ortaklarına sağladığı gelir 5,5 milyar dolar. - Uçağın üretiminde
bazı gelişmeler yaşandı. 2014 yılı itibari ile programın maliyeti
öngörülen bütçeyi 163 milyar dolar aştı ve süre de 7 yıl uzadı. - Türkiye projeye
taahhüt ettiği ödemeleri aksatmadan yapıyor. - Türkiye’ye eğitim
uçuşu için iki uça 21 Haziran 2018 de teslim edildi. ABD’de pilotların
eğitimi devam ediyor. - Uçakların
teslimatı ile birlikte TSK’leri modern, üstün teknolojik ve ateş gücü yüksek
bir hava gücüne sahip olacak. Uçağın tek pilotlu olması pilot tasarrufu
sağlamış olacak. F-35 (2) beşinci nesil savaş uçağı benzerlerinin en iyisi
olarak kabul ediliyor.
F-35 A LIGHTNİNG 2’NİN TEKNİK ÖZELLİKLERİ
Yüksüz Ağırlığı: 13.154 kgr.
Azami Kalkış Ağırlığı: 31.800 kgr.
Menzili: 2.200 km.
Dahili Yakıtla: 1.239 km.
İtme Gücü/ Ağırlık
Full Yakıt: 0,87
%50 Yakıt: 1.07
Azami Hız: 1932 km
Azami İrtifa: 60 bin feet (18bin 228m)
Kanat Alanı: 42,7 m2
F-35B Menzili: 1667 km.
F-35C Menzili: 2593 km.
- F-35 Türk hava
kuvvetlerinin envanterindeki ilk beşinci nesil savaş uçağı olacak. - Uçak düşük
görünürlük, sensör teknolojileri ve radar sistemi gibi üstün yeteneklerle
Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın operasyonel etkinliğinde çarpan etkisi
oluşturacaktır. - F-35 Hava
Kuvvetlerinde daha önce sahip olunmayan kabiliyetler sunarak Hava
Kuvvetleri’nin savunma ve saldırı yeteneğini önemli ölçüde arttıracaktır. - Türkiye F-35 ile
günümüzün geleneksel ihtiyaçlarını karşılarken geleceğin zorlu
gereksinimlerine de yanıt erebilecek gelişmiş hava sistemine sahip
olacaktır. - F-35 uçağına
milli imkanlarla geliştirilen “Hassas Güdümlü Kiti” ve “Som J” füzesi gibi
ürünlerin entegre edilmesi ile muharebe yeteneği çarpan etkisi ile
artacak. Bu da Türk Hava Kuvvetlerinin stratejik ve iyi korunan hedeflere
yüksek hassasiyet ile ulaşmasını sağlayacak. - Avcı Savaş Uçağı
F-35 havadan havaya, havadan karaya ve gemisavar füzeleri atma yeteneğine
sahiptir.
ÜSTÜN TEKNOLOJİK DONANIM
- F-35 Müşterek
Taarruz Uçağı, tek pilot ve tek motorlu, beşinci nesil hava – yer taaruz,
keşif, taktik savunma gibi çok maksatlı görevleri düşük görünürlük
özelliği ile gerçekleştirebiliyor. - Sahip olduğu DAS
sistemi ile 360 derece görüş sağlayabilme F-35’in özel tasarlanmış
geometrisi ve kaplaması sayesinde sahip olduğu düşük görünürlük özelliği
nedeni ile düşman radarları tarafından tespitini güçleştiriyor. - F-35 sahip olduğu
Link-16 ve MADL haberleşme sistemiyle tespit ettiği tehditleri etrafında
bulunan diğer F-35 ve silah sistemleri ile paylaşabiliyor. Bu sayede, harp
ortamındaki farkındalık seviyesi arttırılıyor. - Sensör füzyon
teknolojisi ile EOTS DAS radar gibi kaynaklardan aldığı bilgileri
birleştirerek Harp ortamının resmini pilota sunuyor. - Bu sayede dost ve
düşmana yönelik tanımlamaların çok daha doğru şekilde yapılmasını
sağlıyor.
F-35 UÇAĞININ MODELLERİ
F-35 uçağının
üç farklı modeli vardır.
- F-35 A iniş ve
kalkış yapabilmek için piste ihtiyaç duyuyor (CTOL) yeteneği. - Kısa kalış ve
dikey iniş (STOVL) yapabilen F-35B kısa pistten de kalkış yapabiliyor ve
helikopter gibi iniş gerçekleştirebiliyor. - Uçak gemileri
için tasarlanmış versiyon (CV) F-35C ise helikopterler gibi bulunduğu
yerden yükselerek kalkış yapıp aynı şekilde inebiliyor. - F-35 TSK
envanterinde bulunan tanker uçaklardan havada ikmal yapabiliyor.