Emre Öztürk : Avrasya’da oyun kurucular, Türk İttifakı denklemi bozdu
09.06.2024
***
Türkiye ve Azerbaycan’ın öncülük ettiği “Türk Devletleri Teşkilatı” Avrasya’daki denklemi değiştiriyor. Buna dair son çarpıcı analiz ‘Eurasia Review’de yayınlanırken, teşkilatın Avrasya’da öncelikli jeopolitik güç haline geldiği, Rusya’nın Türk devletleri üzerindeki hakimiyetini kırdığı belirtildi.
Türk Devletleri Teşkilatı, global diplomasi arenasında dikkat çekmeye devam ediyor. Avrasya bölgesinde İngilizce yayın yapan en büyük yayın organı Eurasia Review’de yayınlanan analiz yazısında “Türkiye ve Azerbaycan“ın itici gücünü oluşturduğu ‘Türk Devletleri Teşkilatı’nın (TDT) tüm Kafkasya ve Orta Asya’da büyük bir savunma ve finans gücü haline geldiğine değinildi. Analize göre TDT’nin büyüyen etkisi Rusya’nın bölgedeki geleneksel hakimiyetini de çoktan kırmış durumda. “Rusya’nın gücü azalırken Türk devletlerinin askeri işbirliği büyüyor” başlıklı analiz yazısında; 2009 yılında Azerbaycan’da kurulan Türk Devletleri Teşkilatı’nın, tüm Kafkasya ve Orta Asya’da geniş bir ekonomik, siyasi ve askeri güce sahip olduğuna değinildi. Analiz yazısında 2021 yılında yeni formatına kavuşan TDT’de, Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan’ın üye olduğu, Türkmenistan ve Macaristan’ın ise gözlemci ülke konumunda bulunduğu bilgisine de yer verildi.
Uluslararası basında Türk Devletleri Teşkilatı’nın tüm Kafkasya ve Orta Asya’da geniş bir ekonomik, siyasi ve askeri güce sahip olduğuna değinildi.
HERKES EŞİT
Yazıda, “TDT’nin itici güçlerinin Türkiye ve Azerbaycan olduğunun altı çizilirken, “Türk devletlerinin beşiği’ mottosu bulunan Kazakistan ise 2040 Türk Dünyası Vizyonunu yaratan ülke durumunda” denildi. TDT’nin bölgede büyük denge oluşturduğu, diğer uluslararası teşkilatlardan farklı olarak herkesin her konuda eşit söz hakkına sahip olmasının da önemine değinilirken, “Bağımsız Devletler Topluluğu ise Rusya’nın; SSCB dönemindeki tarihini yansıtmakla birlikte geleceğe ilişkin hiçbir proje ortaya koymadığı için artık Kafkas ve Orta Asya ülkeleri tarafından bürokratik bir yapıdan daha fazla değer taşımıyor” ifadelerine yer verildi.
Analizde ayrıca “Bağımsız Devletler Topluluğu” yapısının Azerbaycan tarafından kırıldığı da aktarılırken, şu ifadeler dikkat çekti: “Azerbaycan son dört yıl içerisinde Ermenistan işgalindeki topraklarını geri kazanarak BDT’nin yalnızca bürokratik bir etkiye sahip olduğunu da gözler önüne sermiş durumda. Türk devletleri, ABD ya da Rusya tarafından tek kutuplu hale getirilen tüm finansal girişimlere de karşılar. Üye ülkeler Avrupa’dan, Çin’e kadar finansal bağlarını ortaklaşa genişletme amacı taşıyorlar.”
TÜRK SİLAHLARI
Öte yandan Eurasia Review, yayınlanan analizde, TDT üyelerinin; küresel terörizm ve silahlı örgütlerle mücadele, iç güvenlik, savunma ve askeri sektör noktasında da ortak amaçlar güttüğünün altı çizildi. Hem NATO silahlarına hem de çok geniş bir savunma iç pazarına sahip olan Türkiye’nin, bu alanda güncelliğini yitiren Rusya karşısında öncelikli tercih durumuna geldiği de aktırıldı.
Yabancı basına göre hem NATO silahlarına hem de çok geniş bir savunma iç pazarına sahip olan Türkiye, Avrasya’da öncelikli silah tedarikçisi ülke konumuna gelmiş durumda.
YENİ JEOPOLİTİK GÜÇ
Avrasya’da Rusya’nın etkisini kıran TDT’nin bölgeye sunduğu alternatifler ise analizde şöyle yer aldı: “Bölgenin yeni jeopolitik aktörü olan teşkilat, Türk dünyasını bir araya getirerek çok kutuplu dünyada, Batı’yı da kapsayacak şekilde finansal ağlar kuracak bir güç durumuna geliyor. Savunma alanında ise Türkiye ve Azerbaycan ortaklığı bölge ülkelerine başarılı bir güvenlik yapısı örneği sunuyor.”
***
E-POSTA : emre.ozturk@haberglobal.com.tr