TARİH : Yüzellilikler

Yüzellilikler

Yüzellilikler, Türk Kurtuluş Savaşı sonrası düşman iş birlikçisi olarak görülen ve Türkiye’den sürgün edilen, hepsi üst düzey makamlarda yer alan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına verilen isimdir.

Meclis’e göre hainler on binleri buluyordu. Ancak Lozan Antlaşması’nın bir maddesinde sürgün edilecek insanların sayısının 150’yi geçmeyecek şeklinde öngörmesi üzerine ilk önce Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı tarafından oluşturulan listede başlangıçta 600 kişiden oluşmakta iken alevli tartışmalar sonucu önce 300, ardından da 149 kişiye indirilmiştir. 150’likler adı verilen ve 23 Nisan 1924 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin oturumunda saptanan bu listeye 1 Haziran 1924 tarihindeki kararla Köylü gazetesi sahibi Refet Bey de eklenerek nihai şekliyle 150 kişi olarak kabul edilmiştir ve bu kişiler 28 Mayıs 1927’de kabul edilen 1064 sayılı yasa ile yurttaşlıktan çıkarılmışlardır. 29 Haziran 1938 tarihli 3527 sayılı yasa ile, Yüzellilikler’in yurda girmelerini engelleyen 1064 sayılı kanun kaldırılsa da, başta Çerkez Ethem olmak üzere pek çok muhalif ve saltanat taraftarı geri dönmemiştir. Bu listenin 600 kişilik ilk hali açıklanmamıştır.

VAHİDEDDİN’İN MAİYETİ

Yaver-i Has Kiraz Hamdik

Hademe-i Hassa Kumandanı Zekit

Hazine-i Hassa Müfettişlerinden Kayserili Şaban Ağaü

Tütüncübaşı Şükrür

Şerkarin Yaverk

Yaverandan Erkan-ı Harp Miralay Tahire

Seryaver Avnir

Eski Hazine_i Hassa Müdürü ve Defter-i Hakani Emini Refik

KUVVE-İ İNZİBATİYE’YE DAHİL KABİNE AZALARI

Eski Şeyhülislam Mustafa Sabrie

Eski Adliye Nazırı Ali Rüşdiç

Eski Ziraat ve Ticaret Nazırı Cemal (Artin)e

Eski Bahriye Nazırı Cakacı Hamdi (Paşa)r

Eski Maarif Nazırı Rumbeyoğlu Fahreddin

Eski Ziraat ve Ticaret Nazırı Kızılhançerli Remzi

SEVR MUAHEDESİNİ İMZALAYAN HEYET-İ MURAHHASA

Eski Marif Nazırı Hadi (Paşa)

Ayandan Şura-yı Devlet Eski Reisi Rıza Tevfik (Bölükbaşı)

Bern eski sefiri Reşat Halis

KUVVE-İ İNZİBATİYE’YE DAHİL OLANLAR

Kuvve-i İnzibatiye Başkumandanı Süleyman Şefik (Paşa)

Yaveri Süvari Yüzbaşısı Bulgar Namıyla Maruf Tahsin

Kuvve-i İnzibatiye Erkan-ı Harbiye Reisi Miralay Ahmet Refik

Kuvve-i İnzibatiye Mitralyöz kumandanı Ve Damat Ferit’in Yaveri Tarık Mümtaz

Kuvve-i İnzibatiye Kumandanlarından İzmir Kolordusu Kumandanı Ali Nadir (Paşa)

Kuvve_i İnzibatiye Mensuplarından ve Nemrut Mustafa Divanı Harp üyesi Kaymakam Fettah

Kuvve-i İnzibatiye Mensuplarından Çopur Hakkı

MÜLKİYE VE ASKERİYEDEN

Eski Bursa Valisi Gümülcineli İsmail

Ayandan Konyalı Zeynelabidin

Eski Cebelibereket Mutasarrıfı Fanizade Mesut

Hürriyet ve İtilaf Fırkası lideri Miralay Sadık

Eski Malatya Mutasarrıfı Bedirhani Halil Rahmi

Eski Manisa Mutasarrıfı Giritli Hüsnü

Eski Divan-ı Harp Reisi Nemrut Mustafa (Paşa)

Uşak Belediye Reisi Hulusi

Eski Adapazarı Kaymakamı Hain Mustafa

Tekirdağ eski müftüsü Hafız Ahmet

Eski Afyonkarahisar Mutasarrıfı Sabit

Gaziantep Mutasarrıflığında bulunmuş Celal Kadri

Hürriyet ve İtilaf Katibi Umumisi Adanalı Zeynelabidin

Mülga Eski Evkaf Nazırı Ayandan Vasfi Hoca

Eski Harput Vali Vekili Ali Galip

Eski Bursa Müftüsü Ömer Fevzi

Eski İzmir Kadı Müşaviri Ahmet Asım

Eski İstanbul Muhafızı Natık

Eski Dahiliye Nazırı Ayandan Adil

Eski Dahiliye Nazırı Ayandan Mehmet Ali

Eski Edirne Valisi ve Şehremini Vekili Salim (Mirimiran)

Kütahya’da Yunanlılara Mutasarrıflık eden Hoca Rasihzade İbrahim

Adana’da Vekillik eden Abdurrahman

Eski Karahisarışarki mebusu Ömer Fevzi

işkenceci Namıyla Maruf Mülazim Adil

İşkenceci Namıyla Maruf Mülazim Refik

Eski Kırkağaç Kaymakamı Şerif

Çanakkale eski Mutasarrıfı Manmut Mahir

İstanbul eski Merkez Kumandanı Emin

Kilis’te Kaymakamlık eden Sadullah Sami

Dahiliye Nezareti eski Dava Vekili ve Bolu Mutasarrıfı Osman Nuri

ETHEM VE AVANESİ

Çerkez Ethem

Ethem’in biraderi Reşit

Ethem’in biraderi Tevfik

Kuşçubaşı Eşref

Kuşçubaşı Eşref’in biraderi Hacı Sami

İzmirli eski Akhisar Kaymakamı Yüzbaşı Küçük Ethem

Düzceli Mehmet Oğlu Sami

Burhaniyeli Halil İbrahim

Susurluk’tan Demirkapılı Hacı Ahmet

ÇERKEZ KONGRESİNE MURAHHAS OLARAK İŞTİRAK EDENLER

Hendek Kazasının Sümbüllü Karyesinden Bağ Osman

Eski İzmir Mutasarrıfı İbrahim Hakkı

Beraev Sait

Berzek Tahir

Adapazarının Harmantepe Karyesinden Maan Şirin

Söke Ereğlisi’nin Teke Karyesinden Koca Ömeroğlu Hüseyin

Adapazarı’nın Talustanbey Köyünden Bağ Kamil

Hamte Ahmet

Maan Ali

Kirmastı’nın Karaosman Karyesinden Harunreşit

Eskişehirli Hızır Hoca

Bigalı Nuri Bey oğlu İsa

Adapazarı’nın Şahinbey Karyesinden Lampat Yakup

Gönen’in Bayramiç Karyesinden Kumpat Hafız Sait

İzmir’de Davavekili Sait

Şamlı Ahmet Nuri

POLİSLER

İstanbul Polis eski Müdürü Tahsin

İstanbul Polis eski Müdür Muavini Kemal

Emniyetiumumiye Müdür Muavini Ispartalı Kemal

İstanbul Polis Müdüriyeti Birinci Kısım eski Başmemuru Hafız Sait

İstanbul Polis Müdüriyeti Birinci Şube eski müdürü Şeref

Arnavutköy Merkez eski Memuru Hacı Kemal

Şişli Komiseri Nedim

İzmir Merkez Memuru,Edirne Polis Müdürü ve Yalova Kaymakamı Fuat

Adana’da Polis Memurluğu eden Yolgeçenli Yusuf

Unkapanı Merkez Eski Memuru Sakallı Cemil

Büyükdere Merkez eski Memuru Mazlum

Beyoğlu eski İkinci Momiseri Fuat

GAZETECİLER

Serbesti Gazetesi sahibi ,Hürriyet ve İtilaf azasından Mevlanzade Rıfat

Türkçe İstanbul Gazetesi sahibi Sait Molla

İzmir’de Müsavat Gazetesi sahibi ve eski muharriri,Darülhikmet azası İzmirli Hafız İsmail

Aydede Gazetesi sahibi ve Posta Telgraf eski Müdür-ü Umumisi Refik Halit (KARAY)

Bandırma Adalet Gazetesi sahibi Bahriyeli Ali Kemal

Edirne’de Teemin ve Elyevm,Selanik’te Hakikat Gazeteleri sahibi Neyir Mustafa

Eski Köylü Gazetesi muharriri Ferit

Alemdar Gazetesi sahibi Refii Cevat (ULUNAY)

Alemdar Gazetesi sahibi Pehlivan Kadri

Adana’da Ferda Gazetesi sahibi Fanizade Ali İlmi

Balıkesir’de İrşad Gazetesi sahiplerinden Trabzonlu Ömer Fevzi

Halep’te Doğru Yol Gazetesi sahibi Hasan Sadık

Köylü Gazetesi sahip ve müdürü İzmirli Refet

DİĞER ŞAHISLAR

Tarsuslu Kamil Paşazade Selami

Tarsuslu Kamil Paşazade Kemal

Süleymaniyeli Kürt Hakkı

Mustafa Sabri Hocanın oğlu İbrahim Sabri

Fabrikatör Bursalı Cemil

İngiliz Casusu Meşhur Çerkez Ragıp

Fransız Zabitliği yapan Haçinli Kazak Hasan

Eşkıya Reisi Süngülü Davut

Binbaşı Çerkez Bekir

Fabrikatör Bursalı Cemil’in kayınbiraderi Necip

İzmir eski Umur-u İslamiye Müfettişi Ahmet Hulusi

Uşak’ta Madanoğlu Mustafa

Gönen’in Tuzakçı Karyesinden Yusuf oğlu Remzi

Gönen’in Bayramiç Karyesinden Hacı Kasım Oğlu Zühtü

Gönen’in Balcı Karyesinden Kocagözün Osman oğlu Şakir

Gönen’in Muratlar Karyesinden Koç Mehmet oğlu Koç Ali

Gönen’in Ayvacık Karyesinden Mehmet oğlu Aziz

Gönen’in Keçeler Karyesinden Bağcılı Ahmet oğlu Osman

Susurluk Yıldız Karyesinden Molla Süleyman oğlu İzzet

Gönen’in Muratlar Karyesinden Hüseyin oğlu Kazım

Gönen’in Balcı Karyesinden Bekir oğlu Arap Mahmut

Gönen’in Rüstem Karyesinden Gardiyan Yusuf

Gönen’in Balcı Karyesinden Ömer oğlu Eyüp

Gönen’in Keçeler Karyesinden Talustan oğlu İbrahim Çavuş

Gönen’in Balcı Karyesinden Topallı Şerif oğlu İbrahim

Gönen’in Keçeler Karyesinden Topal Ömer oğlu İdris

Manyas’ın Bolcaağaç Karyesinden Kurhoğlu İsmail

Gönen’in Keçeler Karyesinden Muhtar Hacı oğlu İshak

Marmaranın Kayapınar Karyesinden Yusuf oğlu İshak

Manyas’ın Kızlık Karyesinden Ali Bey oğlu Sabit

Gönen’in Balcı Karyesinden Veli oğlu Selim

Gönen’in Çerkez Mahallesi’nden Makinacı Mehmet oğlu Osman

Manyas Değirmenboğazı Karyesinden Kadir oğlu Kamil

Gönen’in Keçidere Karyesinden Hüseyin oğlu Galip

Manyas Hacıyakup Karyesinden Çerkez Sait oğlu Salih

Manyas’ın Hacıyakup Karyesinden Maktul Şevket’in biraderi İsmail

Gönen’in Keçeler Karyesinden Abdullah oğlu Deli Kasım

Gönen’in Çerkez Mahallesi’nden Hasan Onbaşı oğlu Kemal

Manyas’ın Değirmenboğazı Karyesinden Kadir oğlu Kamil’in biraderi Kazım Efe

Gönen’in Kızlık Karyesinden Pallaç oğlu Kemal

Gönen’in Keçeler Karyesinden Tuğ oğlu Mehmet

*** 

Kaynak : Wikipedia