Mithat IŞIK : S400’ler ve Patriotların Türkiye’ye katkısı
S-400 UZUN MENZİLLİ HAVA SAVUNMA FÜZE SİSTEMİ
- S-400 etkili
menzili 400 km. - S-400’ün diğer
füze sistemlerinin etkili menzilleri:
48N6 missile:
250 km orta menzilli
9M96E2
missile: 120 km orta menzilli
9M96E missile:
40 km kısa menzilli
- S-400’lerin NATO kod adı SA-21 Growler olarak bilinir. S-400’ler
dünyanın en iyileri arasındadır ve en çok tanınan füze sistemidir. - ALMAZ-ANTEİ Concern firması geliştirmiş ve seri üretimini
üstlenmiştir. - S-300 füze savunma sisteminin gelişmiş versiyonudur. Menzili ve
radarları geliştirilmiş ayrıca irtifası artırılmıştır. - S-400’lerin dikey fırlatış özelliği vardır. Bu özellik füzeye 360
derecelik etki alanı avantajı sağlıyor. - 60 km uzaklıktaki hedefleri algılıyor. Saniyede 4,8 km hızla füze
gönderebiliyor. - 360 derecelik etki alanı avantajı sayesinde doğudan veya batıdan
yaklaşan hedeflere füzenin atıcı kapsül yüzünün çevirmeden fırlatma ve
füzenin o hedefe yönelmesi gerçekleşiyor. - Sistem 10 saniyeden az sürede tepki veriyor.
- MIM104 Patriot’ta durum böyle değildir. Füzenin atıcı kapsülünün
hedefe dönük olması gereklidir. - S-400’ün radar sistemi S-300’ün sisteminde kullanılan 64N6 ve 76N6
radarlarından elde edilen tecrübe ile geliştirilmiş 96L6’dır. 92N6E radar
sistemleri havada aynı anda 100 ayrı hedefi görecek şekilde programlanmış
bu kapasitesi ile S-300 ve Patriot hava savunma sisteminin iki katı gelişmiş
hale gelmiştir. - S-400’lerin radarları hayalet uçakları görüş kapasitesine sahiptir.
Rusya bu radar sistemini geliştirmeyi ve S-500’ün radar sistemi olarak
kullanmayı planlamaktadır. - Geliştirilecek radarların 500-600 km görüş alanına sahip olması düşünülüyor.
S-400’leri Kullanan Ülkeler
Rusya, Ermenistan,
Belerus, Çin, Hindistan, Kırgızistan, İran. En aktif kullanan ülke Rusya’dır.
S-400 Sistemi Nasıl Çalışıyor?
Şu anda
dünyada kullanılan en iyi hava savunma sistemlerinden biri olarak gösterilen
S-400’lerin sistemi şu şekilde çalışıyor.
- Uzun menzilli izleme radarları havadaki nesneleri takip ediyor ve
gelen bilgileri komuta aracına gönderiyor. Potansiyel hedefler burada
değerlendiriliyor. - Hedef tanımlandıktan sonra komuta aracı füzenin fırlatılmasına karar
veriyor. - Fırlatma ile ilgili veriler, hedefe göre en iyi korunumda bulunan
fırlatma aracına gönderiliyor. Burada karadan havaya füzeler gönderiliyor. - Angajman radarı füzenin hedefe ulaşmasına yardımcı oluyor.
- S-400’ler önemli siyasi, askeri ve ekonomik hedefleri yüksek etkili
korumak için tasarlanan bir sistem olarak tanımlanıyor. - S-400 taburu en az bir mobil operasyon komuta merkezi 8 fırlatıcı ve
32 füzeden oluşuyor.
S-400’lerin Hedefleri
- Hayalet uçaklar ve balistik füzeleri yok edebiliyor.
- Her çeşit savaş uçakları
- Radar tespit ve kontrol uçakları
- Keşif uçakları
- Stratejik ve taktik uçaklar
- Taktik operasyonel, taktik balistik füzeler
- Orta menzilli balistik füzeler
- Hipersonik hedefler ve diğer gelişmiş hava saldırı araçları
Türkiye Neden S-400 alıyor? S-400’lerin Türkiye’nin
Hava Savunmasına Katkısı ne olacak?
- Türkiye bu sistemi almak için Rusya ile anlaşma imzalamıştır.
- Türkiye 4 adet füze sistemi satın alacaktır.
- Füze sisteminin değeri 2,5 milyar dolardır.
- Türkiye S-400’leri alınca ülkemizin uzun menzilli radar ağı ihtiyacını
karşılayan NATO radar ağına entegre edilmeyecektir. - Bu durum Türk Hava Kuvvetlerinin aktif olarak kullandığı ve anlık
tespit yaptığı anda savunma sistemine bilgi gönderen E-737 AWACS’ın bu
özelliği S-400’de kullanılmamasına yol açacak. - Türkiye Hava Savunma Sisteminde ağırlıklı olarak önleyici savaş
filosuna güveniyor. - Türkiye’nin karadan havaya savunma sisteminde ciddi eksiklikleri
bulunuyor. - Suriye iç savaşı başlayınca Türkiye’nin hava savunma sistemini, ABD,
Almanya, Hollanda, İspanya sağlamış ve ciddi sıkıntılar yaşanmıştır. - 15 Temmuz 2016’daki darbede yer aldıkları gerekçesi ile 265 pilot
TSK’dan ihraç edilmiş ve nedenle kokpit başına düşen pilot sayısında ciddi
azalma meydana gelmiş. Türkiye S-400’lerle hava savunma kabiliyetini
güçlendirmek istemiştir. - Türkiye füzelerle desteklenecek bir hava savunma sistemi kurmak için
Rusya dışında Fransa, İtalya gibi NATO ülkeleri ile temasta bulunmuş ancak
netice alamamıştır. - Türkiye kendi anlayışına dair imkanları NATO içinde bulamadı.
- Türkiye’nin uyarılarına ve itirazlarına rağmen ABD Suriye’deki PKK
uzantıları YPG unsurlarından oluşan (SDG) Suriye Demokratik Güçlerini
desteklemeye ve silahlandırmaya devam etmiştir. - Türkiye ile ABD’nin Ortadoğu politikası uyuşmuyor.
Patriot Füze Sistemi Nedir Nasıl Çalışır?
Patriot füze
sistemi üretici firma: Raythedn
Menzili:
80-160 km
Kullanımı:
Patriotlarda ayrı ayrı ateşlendirilebilen füze bataryaları bulunuyor.
Hedefleri:
- Uçaklar
- Taktik balistik füzeler
- Cruise füzeler
- İnsansız uçaklar
- Elektronik uçaklar
Patriot füzeleri
yukarıda saydığımız hedefleri havada iken tespit ederek imha eder. Patriot füze
savunma sistemlerinde radar sistemleri etkindir. Kara radarları sayesinde
saldırıya geçen füzeler tanımlanır, takibi yapılır. Radar menzili 80 km’dir. Bu
menzile giren füzeler direkt hedefe kilitlenir. Ayrıca otomatik pilotlarla da
çalışırlar. Böylece insan hatası minimize edilir. Menzilinin fazla olması insan
gözüne ihtiyacı yok etmektedir.
Patriot
füzeleri karada yerleşik bulunan bataryalardan ateşlenir.
Patriot füze bataryaları
5 kısımdan oluşur:
- Füzeler: MIM 104 Füzeler
- Fırlatıcı: Bataryada en fazla hayati önem taşıyan bölümdür. Bu bölüm
füzeleri tutan, taşıyan, hedefe kilitleyen ve füzenin atılmasını sağlayan
bölümdür. - Radar Anteni: Gelen füzeyi tespit eden radar sinyallerinin alınmasını
sağlayan antendir. - Angajman Kontrol İstasyonu (ECS): Patriot Füze Sisteminde bulunan
bilgisayar ve bataryaların kontrol edilmesini sağlayan kamyonettir. - Enerji Santral Kamyonu: Radar antenini ev angajman kontrol istasyonunu
çalıştıran 150 kW’lık iki jeneratörün bulunduğu kamyondur.
Patriot füze
bataryaları 16 adet füze fırlatıcıdan oluşur. Fırlatıcılar ebadı traktör
römorku kadardır. Bataryalardaki füzeler PAC-3 versiyonlarıdır. 2002 yılından
itibaren PAC-3’ler kullanılıyor. PAC-2’lerin ağırlığı 900 kg.’dı ve daha
etkisizdi. PAC-3’ler ise 310 kg ağırlığında ve çapı 25 cm’dir. Taşıdıkları
savaş başlıkları PAC-2’lerde 90 kg iken PAC-3’lerde bu ağrılık 73 kg’a
inmiştir. Ebat ve ağırlık olarak PAC-3’ler daha daha küçük olmalarına rağmen etkileri
PAC-2’lerden daha büyüktür.
Füzelerin
tanesinin maliyeti ortalama 2,5 milyon dolar civarındadır. Bataryadaki 16
fırlatıcı tek ECS kamyonu ile irtibat halindedir. Bu irtibat fiber optik
kablolarla sağlanır. ECS kamyonları füze ateşlenmesi için komutları gönderir.
Her fırlatıcının kendi enerji kaynağı mevcuttur. Bu sistemlerdeki antenler
aşamalı düzene göre dizayn edilmiştir. Anten üzerinde 5000 tane aşama
değiştirilebilen parçacık gökyüzünü taramada kararsız ve son derece hassasiyet
sağlayarak hedefleri takip ediyor. 100 noktaya kadar potansiyel hedef
bulabiliyor ve 9 tane ateşlenen füze takibi gerçekleştirebiliyor. Bu antenlerin
işlevi birden fazla. Bu da füze sisteminin gelişmişliği açısından son derece
önemli.