GLOBAL SAĞLIK DOSYASI : Ölümcül Marburg virüsü nedir ve nerelere yayıldı ??? Tehlike ve Önlemler !!!

Rwanda, Eylül ayı sonunda bildirilen ilk “yüksek derecede virülans” gösteren Marburg virüsü salgınıyla mücadele ediyor.

Perşembe günü itibarıyla, Rwanda’da 11 kişinin virüs nedeniyle hayatını kaybettiği bildirildi. Sağlık Bakanı, deneysel aşılar ve tedaviler için klinik denemelerin başlatılacağını açıkladı. Peki Marburg virüsü nedir ve ne kadar endişelenmeliyiz?

WHO’ya göre, bir kişi virüse maruz kaldıktan sonra semptomların ortaya çıkması iki ile 21 gün arasında sürebilir.

“Ölümcül vakalarda genellikle birden fazla bölgeden kanama görülür,” WHO’nun internet sitesinde belirtilmekte olup, kanamanın genellikle beş ila yedi gün içinde başladığı eklenmiştir.

Kusma ya da dışkıda kan görülmesi, burun, diş etleri ve vajinadan kanamayla birlikte olabilir. Şiddetli vakalarda ölüm, semptomların ortaya çıkmasından sekiz ya da dokuz gün sonra gerçekleşebilir.

Rwanda’daki salgının kaynağı henüz netleşmemiştir.

Bir kişi virüse yakalandığında, vücut sıvılarıyla doğrudan temas yoluyla diğerlerine bulaştırabilir. WHO’ya göre, vücut sıvılarıyla kirlenmiş yüzeyler (çarşaflar veya giysiler gibi) de virüsün yayılmasına neden olabilir.

CDC’ye göre, virüs hava yoluyla bulaşmamaktadır.

WHO’ya göre, 30 Eylül itibarıyla 26 teyit edilmiş vakanın %70’i, isimleri açıklanmayan iki sağlık tesisindeki sağlık çalışanlarıdır.

Roess, “Düşük kaynaklı sağlık tesislerinde enfeksiyon kontrolü yeterli olmadığında sağlık tesislerinde salgınlar görmek olağandışıdır,” demiştir.

Ayrıca, Rwanda hükümeti, bilinen vakalarla temas eden 300 kişiyi izlemektedir.

Şu anki salgın sadece Rwanda’da rapor edilmiştir.

Almanya’da ise, Frankfurt’tan Hamburg’a trenle seyahat eden iki yolcu, virüse yakalandıklarından şüphelenip doktorlarla iletişime geçtiğinde, virüsün Almanya’ya da yayılmış olabileceğinden korkuluyordu. Ancak her iki kişi de yapılan PCR testi sonucunda negatif çıkmıştır.

Son yıllarda Batı Afrika’da ve diğer bölgelerde küçük çaplı salgınlar yaşanmıştır. Örneğin, 2021’de Gine’de, 2022’de Gana’da ve 2023’te Tanzanya ile Ekvator Ginesi’nde salgınlar bildirilmiştir.

Bu salgınlar hızlıca kontrol altına alınmıştır. Ekvator Ginesi’nde 17 doğrulanmış vaka ve 23 olası vaka bildirilmiştir. WHO’ya göre, 17 doğrulanmış vakanın 12’si ve olası vakaların tamamı hayatını kaybetmiştir. Tanzanya’da ise, bir olası vaka ve sekiz doğrulanmış vaka görülmüş, bunların beşi ölümle sonuçlanmıştır.

CDC’ye göre, Gine’deki tek vaka hastanın ölümünden sonra teşhis edilmiş; Gana’da ise üç vaka görülmüş, bunlardan ikisi ölümle sonuçlanmıştır.

Roess, “Bir bölgede ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalığın, küresel bir sorun haline gelme potansiyeli taşıdığını biliyoruz,” demiştir.

Rwanda Sağlık Bakanı Sabin Nsanzimana, ülkenin hızla bir aşı geliştirmeye çalıştığını açıklamıştır.

WHO, bazı aday aşıların üretildiğini belirtmiştir. Bu aşılar arasında, Uluslararası AIDS Aşı Girişimi (IAVI) tarafından geliştirilen ve Sabin Aşı Enstitüsü’nün Rwanda hükümetiyle iş birliği yaptığı aşılar yer almaktadır.

COVID-19 aşısını geliştiren Oxford Üniversitesi ekibi, bu yaz Birleşik Krallık’ta Marburg aşı adayı için bir deneme başlatmıştır ve COVID aşısıyla benzer bir teknoloji kullanmaktadır.

WHO, Kanada hükümeti ve Avrupa Birliği’nin Sağlık Acil Durum Hazırlık ve Müdahale Kurumu (HERA) ile iş birliği içinde aşı denemeleri için fon sağladığını Reuters’a açıklamıştır.

Teşhis edilen hastalar, belirtilerini hafifletmek için ağrı kesici ilaçlar kullanmalı ve iyi bir şekilde hidrasyona dikkat etmelidir.

Virüs belirtileri gösteren kişilerle temas halinde maske takılmasını ve enfekte olma olasılığı bulunan kişilerle yiyecek paylaşılmamasını önermiştir.

“Virüse maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, diğer insanlarla temasınızı sınırlandırın, semptomlarınızı izleyin ve yerel sağlık görevlisine veya sağlık bakanlığı yetkilisine bildirin,” diye eklemiştir.

Roess, çoğu hastalık salgınında durumun zor olduğunu, çünkü dünya genelindeki birçok sağlık tesisinin, kaç kişinin enfekte olduğunu düzgün bir şekilde izlemek için kaynaklara sahip olmadığını söylemiştir.

“Küresel topluluğun, önleyici aktif izleme ve diğer programları finanse etmek için birlikte çalışması çok önemlidir. Eğer bu durumu ciddiye almazsak, daha fazla insan hayatını kaybedecektir.”

2021’den bu yana ise beş salgın kaydedilmiştir ve bu durum salgınların daha sık hale geldiğini göstermektedir.

Roess, birkaç sebepten dolayı salgınların ve vaka sayısının artmaya devam edeceğini söylemiştir.

“Birincisi, insanlar dünya genelinde yaban hayatıyla daha yakın temasa geçiyor,” demiştir ve hem yaban hayatının hem de insanların birbirleriyle temas etmeye uyum sağladığını, bu temas korkusunun azaldığını eklemiştir.

Ayrıca, diyabet ve kalp hastalığı gibi kronik rahatsızlıkların ve bağışıklık sistemini zayıflatan durumların artışı nedeniyle vaka sayılarının yükseldiğini belirtmiştir. Bu durumlar, insanların virüse yakalanma olasılığını artırmaktadır.

Teknolojik ilerlemeler sayesinde, bu tür rahatsızlıklara sahip kişiler daha uzun yaşamakta, “bu harika bir şey, ancak bu aynı zamanda patojenlere maruz kaldıklarında hastalanma olasılığı daha yüksek olan daha fazla insan olduğu anlamına geliyor,” diye eklemiştir.