MUSTAFA SOLAK : VATAN SAVUNMASININ BAŞARISI İÇİN
KUBİLAY’I DERS KİTAPLARINA EKLEYELİM
23 Aralık 1930’da Menemen Olayı veya Kubilay’ın
katli olarak bilinen olayın temelinde saltanat ve halifeliğin kaldırılıp
cumhuriyetin kurulmasına, tekke ve zaviyelerin kapatılmasına, yeni Türk
alfabesine geçişe, laikliğe, dini araç olarak kullanamamaya duyulan tepki
vardır. Özetle mesele ortaçağ ve
cumhuriyet arasındaki hesaplaşmanın devamıdır.
Menemen’e gelen Derviş Mehmet ve altı silahlı
arkadaşı yeşil bayrağı alarak kendisinin Mehdi olduğunu, arkasında 70.000
kişilik halife ordusu bulunduğunu, şeriat ilan ettiklerini duyurmuştur. Olay
üzerine öğretmen-asteğmen Mustafa Fehmi Kubilay bağ bıçağının testereli
kısmıyla başını kesilerek şehit edilmiştir. Atatürk olaya üzülür ve çok
sinirlenir. “Binlerce Menemenliden kimse çıkıp mani olmuyor, bilakis tekbirle
teşvik ediliyorlar. Yunan idaresi altındayken bu hainler neredeydiler?” der.
Öyle ki Menemen’i boşaltıp, ibret olsun diye yakma fikrindedir ama
vazgeçirilir.[1]
İçişleri Bakanı Şükrü Kaya asilerin “Cenab-ı
Hak isterse kafirler de Müslümanlığı muhafaza ederler. İngilizler gelirlerse de
zararı yoktur” ve “İngilizler gelecek dini kurtaracak” diye
bağırdıklarını belirtmiştir.[2] Soruşturma sonucu Sıkıyönetim Mahkemesi, 15
Ocak 1931 günü 105 sanığı yargılamaya başlamıştır. Duruşmalar, 25 Ocak’ta sona
erer ve 105 sanıktan 37’si için ölüm cezası verilir. 6’sının ölüm cezası yaş
haddi nedeniyle 24 yıl “idama bedel hapis cezası”na çevrilmiştir. Diğer
sanıklardan 20’sine bir yıl, 14’üne üç yıl, 6’sına 15 yıl, birine 12,5 yıl
hapis cezası verilmiş, 27 sanık beraat etmiştir.
Tarih Menemen Olayı veya Kubilay’ın katlini
özetle böyle kaydetmiştir ama 2017 yılında değiştirilen Ortaöğretim (Lise) “TC
İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük” dersi öğretim programına dayalı 8. ve 12. sınıf
“TC İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük” ders kitaplarında ise bu hadiseye
verilmedi. Sadece Mevsim Yayıncılık’tan çıkan 12. sınıf “TC İnkılâp Tarihi ve
Atatürkçülük” ders kitabının sonunda “KRONOLOJİ” başlığında “23 Aralık
1930:Menemen Olayı’nın çıkması” şeklinde bir satıra rastlıyoruz.
Menemen İsyanı ve Kubilay’ın katli ders
kitaplarından neden çıkarılır?
Nedenini aslında önceki öğretim programına
dayalı lise “TC İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük” ders kitabının ilgili
satırlarında bulabiliriz. Bu satırlarda Menemen’de Derviş Mehmet ve etrafına
topladığı bir grup rejim düşmanının “Din elden gidiyor” propagandasıyla 23
Aralık 1930 tarihinde ayaklanma çıkardığı, Atatürk’ün, Menemen’de ortaya çıkan
Kubilay Olayı’nı cumhuriyet ve inkılaplara karşı çağdaş Türk Devleti’ni yok
etmek için düzenlenmiş bir isyan olarak gördüğü, Türk Milleti’nin bu olayı
protesto ederek cumhuriyet yönetimine ve inkılaplara bağlı olduğunu Türk ve
dünya kamuoyuna bir kere daha gösterdiği yazmaktadır. Dahası “Atatürk döneminde
demokrasi yoktu, partilere izin verilmedi” diyenlere yanıt verircesine “Kubilay
Olayı’ndan sonra demokrasiye ve çok partili hayata geçiş denemeleri süresiz
ertelendi” ifadesiyle çok partili hayatın aksamasına cumhuriyet karşıtlarının
izin vermediği açıklanmıştır.[4]
Ders kitaplarından sadece bu satırlar
çıkarılmadı. Önceki öğretim programına dayalı 8. sınıf “TC İnkılâp Tarihi ve
Atatürkçülük” ders kitabında Menemen İsyanı ve Kubilay’ın katli şu şekilde
anlatılarak çok partili hayatın süremediği ortaya konmuştu:
“Kuruluşundan kısa süre sonra Serbest Fırkayı
laikliğe ve inkılaplara karşı olanların toplandığı bir merkez hâline getiren
cumhuriyet karşıtları fesin tekrar giyileceği, tekkelerin yeniden açılacağı,
eski alfabeye dönüleceği yönündeki propagandalarına devam ettiler. Bu çevreler
Parti lideri Fethi (Okyar) Bey’in Ege gezisi sırasında gittiği yerlerde
cumhuriyet ve laiklik aleyhine gösteriler yaptılar. Fethi Bey de kontrolü
dışında gelişen ve tehlikeli bir hâl almaya başlayan bu olayların daha fazla
büyümemesi için 17 Kasım 1930’da partisini kapatmak zorunda kaldı.
Fethi Bey’in partisini kapatmasından sonra
yaşanan Menemen Olayı onun bu kararının ne kadar doğru olduğunu ortaya
çıkardı.”[5]
Bu yılın ortaokul ve lise “TC İnkılâp Tarihi ve
Atatürkçülük” ders kitaplarından Menemen İsyanı’nın ve Kubilay’ın katlinin yer
aldığı bu ifadeler çıkarıldı. Bu konulardan bahsedilmiyor.
Bu kitaplardaki bilgilerden de anlaşılacağı
üzere Menemen İsyanı’nın ve Kubilay’ın katlinin ders kitabından çıkarılmasının
nedeni cumhuriyetimizin yıkımına yönelik padişah ve halife yanlısı özlemcilerin
suçlarını gizlemektir.
Vatan savunmasının başarısı için Kubilay’a
sahip çıkılmalıdır
Cumhuriyetle, Türk Milleti’nin birliğiyle
hesaplaşan ayaklanmaları tarih kitaplarından silmek milletin tepkisini
çekmektedir. Menemen Olayı’nı ve Kubilay’ı çıkarmak milleti böler. En son Barış
Pınarı Harekatı ile ABD emperyalizmi ve “kara gücü” PKK’ye, FETÖ’ye karşı
verdiğimiz vatan savaşını tarihi gerçekleri ortadan kaldırarak başaramayız.
Kubilay, cumhuriyetin sembolüdür. Kubilay
deyince vatana kendini adama, fedakarlık, cumhuriyet ve millet sevgisi akla
gelir. Dahası asker ve gençlik için Kubilay’ın ayrı önemi vardır. Söz konusu vatan ve cumhuriyet olunca
“Kubilay gibi hazırız” derler.
Emperyalizme karşı vatan mücadelesinin başarısı
için Menemen Olayı ve Kubilay’ın katli ders kitaplarına eklenmelidir.
NOT: Konuya dair GAYRİMİLLİ EĞİTİM ve ŞÜKRÜ
KAYA kitaplarım okunabilir.
Tarihçi
Mustafa Solak
[1] Mustafa Solak, Atatürk’ün Bakanı Şükrü
Kaya, 2. Basım, Kaynak Yayınları, İstanbul, 2013, s.68-69.; Kazım Özalp,
Atatürk’ten Anılar, Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara, 1992, s.47–48.
[2] Solak, age, s.71.
[3] Mahmut Ürküt, Ortaöğretim Türkiye
Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 11, Ata Yayıncılık, Ankara, 2017, s.
128.
[4] Aynı yer.
[5] Sami Tüysüz, 8. Sınıf İlköğretim Türkiye
Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Ders Kitabı, Tuna Matbaacılık A.Ş.,
Ankara, 2016, s.116.