Dr. Mehmet
BOZKUŞ : KÜRESEL SİSTEM PANDEMİSİ
Bir gün bir Padişah,
Vezirinden hüzünlü iken okuduğunda mutlu olacağı,
mutlu iken de okuduğunda hüzünleneceği
bir cümle yazmasını ister.
Vezir, şu cümleyi yazar:
-Bu vakitte geçip gidecek…”
******
Salgın ile uğraşan dünyanın en gelişmiş ekonomik güçleri olan ülkeleri salgın
sonrası neler olacağı,toplumsal değişimler ile ülkeler arası ilişkilerdeki yeni
ilişki şekillerinin ortaya çıkacağı, dolayısıyla küresel sistem
değişikliklerinin dünyanın her yanında etkisini göstereceği bir dönem başladı.
Küresel sistem değişiklikleri ile ülkeler;
Geçiş süreci ile bu sistem değişikliklerinde en aza hasarla atlatma
stratejilerini şimdiden oluşturmaya başladıkları,
Ülkeler kendi toplumlarındaki sosyal,ekonomik ve ilişkisel değişimlerin
neticesinin neler olacağını ve
bunun ülke yönetimlerine nasıl yansıyacağının
analizlerinin yapılması gerektiği,
Ülkelerin yönetimsel olarak devletlerin halklarına hizmet götürmek amacıyla
oluşturdukları yapıların (devlet kademelerinin)ve örgütsel şekillerinin daha
hızlı karar veren ve devlet odaklı üretim ve tüketim merkezleri oluşturulmaya
başlayacağının görüldüğü,
Bu durum ile yeni yapılar ile eski yapılar arasında çatışmaların ortaya
çıkacağı bunu önlem içinde devlet yönetimlerinde etkin ve kati olan yönetimsel
şekillerin ortaya çıkmaya başlayacağı,
Ticaret savaşları ile başlayan ülkeler arasındaki çekişmelerin yeni dönemde
stratejik ürünleri üretim ile devleti etkin şekilde işin içine sokanların hem
devleti hemde ekonomiyi en etkin şekilde yöneteceği ve güçlü ülke konumları ile
etki ilgi ve geri dönüşümleri ile bir çok yeni düzenin oluşmasını ülkeler
arasında yeni birliklerin oluşacağı
Ülkelerin ekonomik olarak birliktelikleri ile beraber eş değer çalışmalar
yürütecek ve ortak yeni savunma stratejileri ve ürünleri birlikte üretme
yollarına gidecekleri,
Çok taraflılık değil ile çoklu üretim değişimi ile ülkelerin birbirlerine
destek olacağı,
Bu süreçte kendilerini yeniden dizayn etme becerisini gösteren ülkelerin bunu
başarabileceklerini,
Yeni dönemde ekonomik ilişkileri belirleyen ülkelerin
batı değil hammadde ve üretimi birlikte bulunduran ülkelerin olacağı bunun
içinde virüs öncesi başlayan yeni alan ve hakimiyet çekişmelerinde etkin olan
ülkelerin doğudaki etkinlikleri üzerine oluşan çekişmelerin dahada artarak
devam edeceği,
Sanayi ağırlıklı ekonomiden yeni dönemde teknolojik ağırlıklı üretime dönen
ülke ekonomilerinin oluşacağı,
Fransada iki tıp insanın söylediği kobay insan olarak deneysel çalışmaların
yapıldığı kıtaların artık kendi ayakları üzerine durmaya başladıkları ve kendi
yollarını çizmek üzere içeride Siyasal ve STK bazlı örgütsel çalışmalar ile
ülke yönetimlerine gelmeye başladıkları,
Sömürgeci ve kapitalist sistemin ve uygulayacılarının kendi içlerinde bölünme
süreçlerinin başladığı bu durumda kendi çekişmeleri ile kendi kendilerinin
ayakta kalmasının yollarını aramaya başlayacakları yeni dönemin oluşmaya
başladığı,
Dış Politika süreçlerinde başarılı olan ülkelerin salgın ile beraber birlikte
yanlarında gördükleri ülkeler ile işbirliğine yönelecekleri,
Terör ve vekalet savaşları ile dünyayı kontrol etmek istedikleri süreçlerine
devam ederken kendi içlerinde çekişmelerle geriye gidişlerinin ve bir çok
sorunlarının başladığı,
Güç gösterim ve etki alanlarının artık istedikleri
seviyede olmadığı,
Ortadoğudaki enerji merkezi konumundaki ülkelerin teknolojileri olmadan
enerjiye sahip olmalarının öneminin olmadığını gördükleri,
Ülkelerin Bölgesel yeni politikalar ile yeni bölgesel güçlerin oluşmaya
başlayacağı,
Çözümü dondurulan itilafların yeniden dünya gündemine taşınabileceğini ve
güçlerini kaybetmek istemeyenlerin buna devam edecekleri,
Yeni dönemde Karadenizin önemin iki kat daha fazla olacağı bu nedenle yeni
çekişme alanlarının önümüzdeki dönemde Doğu Avrupa ve Kafkasya olacağı
Akdenize yakın olan İspanya,İtalya ve Fransanın AB içindeki konumlarını tartışmaya
başladıkları, ekonomik yardımı Almanya,Hollanda ve Avusturyadan bekledikleri
ancak yeterli desteği alamadıkları,
ABD’nin salgın karşı gerekli tedbirleri almadığı ve sağlık sisteminin yetersiz
olduğunun ortaya çıkması ile hayallerin ülkesi olma konumunu kayıp etmeye
başladığı,
ABD’nin Meksika sınırına duvar örmek isteyen Trump
virüs salgını ile Meksika hükümetinin ABD’liler Meksikaya gelmesin diye
sınırları kapattığı,
Dünya çift kutuplu yapıdan tek kutuplu yapıya geçtikten sonra NATO üzerinden
dünyanın her bölgesinde etkin olan ABD’nin bu politikasından
vazgeçmediği,güçünü hiç kimse ile paylaşmayı istemediği,
Gelişmiş ülkelerde Siyasi ve ideolojik büyük değişikliklerin olacağı
Milliyetçilik ve Irkçılığın artarak devam edeceği,
Ülkelerin yönetimlerine daha katı ve sert önlemleri uygulayan yönetim
modellerinin hakim olacağı, Irkçılık ile yerleşik konumda bulunan başka ülke
uyruklu olan ve o ülke vatandaşı olanlarında hedef alınacağı,
Ülkeler arası ilişkilerde dost ve düşman tanımlarının yeniden yapılacağı,
İnsanı politikaların değil çıkar politikalarının ve ülke genelinde uygulandığı
süreçlerin başlayacağı,
Küresel ölçekli kriz ve kaos ile birçok ülkenin yönetilemeyen konuma
gelecekleri ve yeni federasyon yapıları içinde ülkelerin bir arada yaşayacağı
yapılara dönüleceği,
Ülkelerin değerleri karşıtı politikalar ile etkin grupların ortaya çıkacağı,
Sert Güç/Yumuşak Güç ayrımına kesin olarak gidileceği
sosyal olayların artacağı ve insanlar üzerinde etkisini göreceğimiz yeni insan
yapıları ile karşılacağımız bir çok alanda küresel sistem değişiklikleri ile
beraber insan yapıları ve yönetimlerin ideolojilerin değişeceği küresel sistem
değişiklikleri bizleri beklemekte olup buradan hızlı karar alıp çıkan ve zor
süreçlerde devleti ile beraber olan toplumların başarılı olacağı yeni dönem
bizleri beklemektedir.
Yetişmiş ağaca sahip çıkmak, yetiştirmekten daha ucuzdur.
Dr. Mehmet BOZKUŞ
Siyaset Bilimci
E-POSTA : mehmetbozkus06@hotmail.coM