YARGI VE HUKUK DOSYASI : Adliye Hukuk Mektebi’nin 5 Kasım 1925’te Ankara’da açılmasından bu yana hukuk alanına hatırlatmalar

· Birinci Dünya Savaşı’nda çok sayıda hukuk öğrencisinin şehit düştüğünü, gazi olanların ise öğrenimlerini tamamlayabilmeleri için yeni bir hukuk okulunun açılması gerekçesi ile Kastamonu Milletvekili Abdülkadir Kemali Bay hazırladığı yasa önergesini 16 Mart 1921’de meclise sunar.

· Kıt milli bütçede bunun için ödenek konamaması nedeniyle nedeni ile yasa önergesi görüşmeleri ileri bir tarihe ertelenir.

· Meclis Başkanı Mustafa Kemal, 1 Mart 1922 tarihinde TBMM’nin üçüncü toplantı yılının açılışı nedeniyle yaptığı konuşmada hukuk okulunun gerekli olduğunu değinir.

· 1925 Şubatında Adalet Bakanı Mahmut Esat Bey, Ankara’da bir hukuk mektebi açılması gerektiği yönünde bir konuşma yapar.

· Bunun üzerine Ankara’da açılacak bir yatılı hukuk mektebi için 1925 yılı bütçesinde ödenek ayrılır.

· Bakan güvendiği isimlerden ve Avrupa’da eğitim görmüş hukukçulardan 15 Eylül 1925’te bir komisyon kurar.

· Komisyon çalışmalarında adı “Ankara Adliye Hukuk Mektebi” olacak okulun eğitim müfredatı, öğretim üyelerinin unvanı ve yönetimi belirlenir.

· Okul müdürlüğüne İstanbul Hukuk Medresesi müderrislerinden Cemil Bilsel getirilir.

· Okul için tahsis edilen postane binasının boşaltılması geciktiğinden eğitim İlk Meclis binasında başlar.

· Cumhuriyetin ilk yüksek öğretim kurumu okul 5 Kasım 1925’te geniş bir katılımla açılır.

· Gazi Mustafa Kemal açış konuşmasında “Büsbütün yeni kanunlar meydana getirerek eski hukuk kurallarını temelinden sökme girişimindeyiz. Ve yeni hukuk kuralları ile yeni alfabesinden öğrenime başlayacak bir yeni hukuk neslini yetiştirmek için bu kuruluşları açıyoruz. Öğrenci Efendiler! Yeni Türk sosyal hayatının kurucusu ve kuvvetlendiricisi olmak iddiasıyla öğrenime başlayan sizler, Cumhuriyet devrinin gerçek hukuk bilginleri olacaksınız…Cumhuriyetin yaptırımı olacak bu büyük kurumun açılışında duyduğum mutluluğu hiçbir girişimde duymadım ve bunu açığa vurmakla ve belirtmekle hoşnutum” der. (Hâkimiyet-i Milliye: 06.11.1925)

· Bundan böyle köylünün, işçinin, çiftçinin, küçük esnafın çocukları Cumhuriyet’in savcıları, yargıçları olabilirdi. Oldular da!

· 1927 yılında okula kız öğrenciler de kabul edilmeye başlanır.

· 1925-1926 eğitim öğretim yılında okula kaydolan 300 öğrenciden 143’ü 1928 yılında diploma almaya hak kazanır.

· Hatta, Adnan Menderes gibi öğrenimleri yarım kalmış milletvekilleri de Hukuk Mektebi’ne kayıt yaptırıp okudular.

· Birkaç çürük elma dışında tamamı bir tarihe kadar cumhuriyetin laik hukukunun uygulayıcısı olurlar.

· Kendisini karşılamaya gelinmesine karşı çıkan ve onların ayağına giden Adalet Bakanı Mahmut Esat Bozkurt’un savcılara “Cumhuriyet Savcıları! Meriç kıyısında çalışan Türk köylüsünün kaybolan sabanından tutunuz da bu davada yaşayanların uğrayacakları en ufak bir haksızlıktan, hatta Bingöl dağlarının ıssız kuytularında nafakalarını bekleyen öksüzlerin gözyaşlarından sizler mesulsünüz…” sözleri namuslu hukuk insanlarının ruh ve zihinlerde onlara yol göstermektedir.

· 24 Ocak 980’den sonrası savcı, yargıç ve savunmanlar konumuz dışındadır.. Onların bir kısmının hakkında kararı tarih verilecektir.