ABD’DEN TÜRKİYE’YE ÜSTÜ KAPALI S-400 VE CAATSA
YAPTIRIMI TEHDİDİ : SÜRE AZALIYOR
ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi ve Askeri
İşlerden Sorumlu Müsteşarı Clarke Cooper Türkiye’nin Rusya’dan aldığı S-400
hava savunma sistemleri nedeniyle CAATSA yaptırımlarının uygulamaya
koyulabileceğini ve Türkiye’nin bu sorunu çözmek için süresinin giderek
azaldığını belirtti.
ABD Dışişleri Bakanlığı görevlisi Clarke Cooper
yabancı gazeteciler için düzenlediği basın toplantısında Türkiye’ye Rusya’dan
S-400 füze savunma sistemleri alması nedeniyle uygulanması planlanan
yaptırımlar hakkında konuştu. Cooper Türkiye’ye S-400 sistemleri nedeniyle
uygulanacak yaptırımlar için belirli bir tarih koymadıklarını ancak Ankara’nın
Washington’la olan görüş ayrılıklarını çözmek için zamanının giderek azaldığını
söyledi.
“SÜRE AZALIYOR”
Sputnik Türkiye’de yer alan habere göre
Rusya’dan S-400 alan Türkiye’nin ‘yaptığının yanına kâr kaldığını’ söylemenin yanlış
olacağını savunan Cooper ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırım Yoluyla Mücadele
(CAATSA) Yasası hükümlerinin uygulamaya koyulabileceğini ve Türkiye’nin bu
sorunu çözmek için süresinin giderek azaldığını belirtti.
Yaptırımların teknik olarak uygulamaya koyulmadığını
ancak Türkiye’nin halihazırda zarar gördüğünü öne süren Cooper “Türkiye’yi
hemen F-35 programından çıkardık. Diğer ülkeler Türkiye’nin kaybettiklerine ve
gelecekte kaybedebileceği şeylere bakıp ders çıkarmalı” dedi.
“YAPTIRIMLAR YAZA KADAR UYGULANABİLİR”
Bu arada The National’e konuşan bir diplomatik
kaynak Türkiye’nin S-400’leri nisan ayında devreye alması halinde yaza kadar
yaptırımların uygulanabileceğini ifade etti.
NE OLMUŞTU?
Türkiye ve ABD arasında krize neden olan Rus
yapımı S-400 hava savunma sisteminin sevkiyatına başlanmıştı. S-400’lerin
Türkiye’ye konuşlanmasını kendisine yönelik bir tehdit olarak gören ABD
Türkiye’yi F-35 programından çıkarmakla ve ekonomik yaptırımlarla tehdit
etmişti.
CAATSA YAPTIRIMLARI NEDİR?
ABD Kongresi’nin Türkiye’ye S-400 füze savunma
sistemi alımı sebebiyle yaptırım uygulanması ısrarının arkasında kısa adıyla
CAATSA (Amerika’nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası) olarak
bilinen yasa var.
2 Ağustos 2017’de Başkan Trump’ın imzasıyla
yürürlüğe giren CAATSA İran Kuzey Kore ve Rusya’ya uygulanan yaptırımların da
dayanağı.
CAATSA “Rusya Federasyonu’nun savunma ya
da istihbarat sektörleriyle ya da bunlar adına çalışan kurum ve kişilerle
önemli düzeyde alışverişte bulunan kişi ve kurumlara yaptırım
uygulanmasını” öngörüyor. Türkiye’ye Rus yapımı S-400 füze savunma sistemi
sebebiyle yaptırım uygulanmasını öngören madde de bu.
ABD Başkanı Trump yasa gereği 70 sayfalık
CAATSA metninde listelenen 12 yaptırım kaleminden en az beşini seçmek zorunda.
Bu kalemler şöyle sıralanıyor:
1. Yaptırım kapsamına alınan kişi
ve kurumlara ihracat-ithalat bankası desteğinin kesilmesi
2. Mal ve teknoloji ihracatı
ruhsatı verilmemesi
3. ABD mali kuruluşlarından kredi
tedarik edilmemesi
4. Uluslararası mali
kuruluşlardan kredi verilmemesi
5. Mali kurumlara ABD Merkez
Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi
6. Yaptırım kapsamına alınan kişi
ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması
7. Döviz üzerinden işlem
yapılmasının yasaklanması
8. Mali kurumlar ve bankalar
arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması
9. Yaptırım kapsamına alınan kişi
ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması
10. ABD kişi ve kurumlarının
yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç
alışverişinin yasaklanması
11. Yaptırım kapsamına alınan
kişilere ABD’ye giriş yasağı
12. Yaptırım kapsamına alınan
kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım
uygulanması.