ARAŞTIRMA DOSYASI /// Prof. Dr. ANIL ÇEÇEN : YENİDEN ASYA ve ASYA MİNÖR

***

Prof. Dr. ANIL ÇEÇEN : YENİDEN ASYA ve ASYA MİNÖR

Türkiye Cumhuriyeti hükümeti ,geçen çalışma döneminin sonlarına doğru düzenlemiş olduğu bir basın toplantısı sırasında ,toplantının yapıldığı salonun sahnesinin üzerine “yeniden Asya “ başlıklarını asarak ,dünya ile birlikte Türkiye’nin de yepyeni bir döneme girdiğini ve bu değişim süreci içerisinde ,Türk devletinin yeni dönemde eskisinden çok farklı koşullarda ortaya çıkan ve yeni koşulları dikkate alan eskisinden çok farklı yeni bir yaklaşım doğrultusunda içine girilen yeni dönemde, geçmişte ağırlıklı olarak batı yanlısı çizgide  uygulanan uluslararası politikadan vazgeçildiğini, artık içine girilmekte olan zaman diliminin “Yeniden Asya “ dönemi olarak belirlendiğini ,bu çerçevede dünya konjonktüründe en büyük kıta olarak harita üzerinde yerini alan Asya kıtasının, eskisi gibi sahip olduğu büyüklük nedeniyle “yeniden Asya “ adı ile adlandırılmaya çalışıldığı, dünya kamuoyunun gözleri önünde herkese gösterilmeye çalışılmıştır .İnsanlığın ilk dönemlerinden bu yana devam edip gelen yeryüzü hayatının anlamı üzerinde düşünülürken, ilk çağlar,orta çağlar ve modern çağlar olmak üzere başlıca üç aşamalı bir tasnif içinde insanlığın birikimi bugünlere taşınılmaya çalışılmıştır .Bilim,sanat ve kültür alanlarındaki gelişmeler böylesine ortaya konan tarihsel değerlendirmeleri dikkate alan tasnifler ortaya çıkan yeni bilim dalları aracılığı ile değerlendirme tablolarında öne çıkarılmaya çalışılmıştır . İnsanoğlunun geçirmiş olduğu çeşitli aşamalarda ulaşılan yeni bilgi birikimlerinin  ortaya çıkardığı eskisinden farklı süreçlerde, insanların ilk kuşaklarının yaşam düzeni kurduğu Asya ve Afrika kıtalarının birlikte oluşturduğu ilk çağların yüzyılları ,insanlığın kaderini belirleyen   daha sonraki gelişme dönemlerinde  yaşamın başlangıç noktası biyolojik evrimin belirgin olması ile  birlikte , hayat düzeninde  bugünlere kadar uzanan bir  yaşam çizgisi geçerlilik kazanmıştır .

Binlerce yıllık geçmişe sahip olan insanlığın bilimsel yaşamın verileri çizgisinde  yaşamaya başlaması üzerine modern çağlar birbirini izleyerek büyük bir tarih yaratmaları sürecinde ilk yaşam belirtileri Asya kıtasında gündeme gelmiş ve bu nedenle de ilk insanların yaşam gücü kazanmalarıyla birlikte ilkel uygarlıklara giden yollar açılmış ve böylesine bir dönem ilk olarak Asya kıtasının toprakları üzerinde yaşandığı için , insanlığın ilk çağlarına  Asya dönemi adı verilmiş ve eski Çin bölgesinde başlayan ve daha sonra da Hint yarımadasında devam eden yaşam sürecine, insanlığın ilk dönemi olarak Asya dönemi olarak isim verilmiştir . İlk insanların kemikleri ve diğer kalıntılarının Asya ve Afrika topraklarının üzerinde bulunması yeni bilimsel tasniflerin öne çıkmasına yardımcı olmuştur .Tarihin ilk çağlarında Asya kıtasının üzerinde yaşayan insanlar ve diğer canlılar birinci Asya dönemini yaşarlarken , orta çağlar ve modern çağlar üzerinden bugünkü dünya düzenine ulaşılmış ve onbin yılı aşan bir zaman diliminin getirdiği  veriler ve bilgilerin katkılarıyla geçmiş yüzyılların birikimi bugünün dünyasını yeniden Asya merkezli bir yeni dünya arayışını öne çıkarmış ve tam bu noktaya gelindiğinde, Türkiye Cumhuriyeti hükümeti de ülke ve devlet için “yeniden Asya “dönemini başlatmıştır .Tarihin her döneminde devletler kuran ve bu doğrultuda yaşadıkları toprak parçalarını uygarlığın bir parçası haline getiren insanlık ,sonraki aşamalarda uygarlığın gelişmesi sonrasında Asya ve Afrika dönemlerini geride bırakarak yer kürenin batısına doğru bir ivme kazanmıştır . İlk uygarlıkların tarih sahnesine çıktığı Asya dönemi geride kalırken , At merkezli bir yeni yaşam düzeni kurulmaya çalışılmış ve bundan sonra Türklerin atlı uygarlığının at sırtında yönlendirilmesiyle Asya kıtasının kuzey bölgelerinden Avrupa kıtasına doğru bir uygarlık yolu açılmıştır .Avrupa devletlerinin yaşadığı Rönesans sonrasında bu devletler diğer kıtalar üzerinde denizler üzerinden bütün dünya karalarına yönelen uygarlık rüzgarı yer küreyi çevreleyerek ,Avrupa üzerinden Amerika kıtasına doğru siyasal gelişmeler birbiri ardı sıra belirleyici olmuştur .

Asya’dan Avrupa’ya geçen uygarlık zaman içerisinde dünyanın diğer bölgelerine de yayılarak tüm yer küreyle bir uygarlaşma sürecine doğru dönüştürürken, önce Avrupa ve daha sonra da Amerika kıtaları öne geçerek, yeni uygarlık bölgeleri çizgisinde merkezileşmeye başlayınca , bu iki kıta çağdaş uygarlığın yeni merkezleri coğrafya alanında yeni yapılanmanın  öncüsü konumuna gelmişlerdir .Orta çağ sonrası  ve de modern çağlarda da böylesine bir durum devam ederek post-modern dönemin ilk belirtileri ortaya çıkana kadar süreç hareketini tamamlamıştır .Bugün içine girilmiş olan elektronik devrim oluşumu içinde uygarlığın artık dünya merkezli olmaktan çıkarak, küreselleşmenin uzaya doğru uzanması üzerinden artık diğer gezegenler ile ortak bir yaşam düzeni uzay çağının getirdiği bilgi ve veriler aracılığı ile yer küre  yeni dünya düzeni görünümünde gerçekleştirilirken, bu yeni sürecin adı,ortaya çıkışı ve zamanı  gibi kronolojik bilgilerin yeniden tasnif edilmesi gibi bir  arayış ve çabaların birbirini izleyerek gündeme geldikleri görülmüştür . Türklerin Asya toprakları üzerinde başlamış olan tarihsel serüveni daha sonraki aşamalarda  Avrupa,Afrika ve Amerika gibi kıtalara yayılarak , küresel bir dünya uygarlığının oluşumunda etkili olmuştur . Avustralya ile okyanus ve kutupların büyük adalarında en son aşamada uygarlık zincirine katılırken, uygarlık çemberinin bütün dünyayı sarıp sarmalaması işlemi tamamlanmıştır .Dünyanın çevresi uygarlığın kucaklaması üzerine insan uygarlığı bütün kıtaları ,son beş yüz yıllık zaman dilimi içinde sentezci bir yaklaşımla bir büyük dünya uygarlığı hedefi aşılmaya çalışılmıştır .Ne var ki,Türkiye Cumhuriyetinin tam ortasında yer aldığı beş büyük karasal kıtanın ulaşım ve iletişimin hızla yayılarak gelişmesi gibi yenilikler aracılığı ile önce yakınlaşma daha sonra da sağlanan hareketlilik içinde  bütünleşmeye doğru yol alındığı gözlemlenmiştir .Dünyanın etrafında bir küreselci  entegrasyon giderek tamamlanırken ,uygarlığın çıkış noktası olan Asya kıtası yeniden önem kazanarak böylesine bir sürecin ilk çıkış bölgesi olduğu gibi , yeni gelinen aşamada aynı zamanda yer küre üzerindeki son hedef olan küreselleşme oluşumunun da aynı zamanda son noktası haline gelmiştir .

Üç kıtanın tam ortalarında yer alan Türkiye Cumhuriyeti önce Asya döneminin sonra Avrupa ve Afrika kıtalarının öne geçmesiyle birlikte, bu kıtaların hem yanında hem de içinde yer almıştır . Merkezi bir devletin kıtalar arasındaki köprülük görevini tam olarak gündeme getirerek bütün dünya kıtalarının ve devletlerinin “Yeniden Asya “döneminin içinde yer alarak tarihin tekrarlarından oluşan içeriğinin tamamlanması doğrultusunda ,Türkiye’de diğer devletler ve  topluluklar gibi tarihin çıkış noktası olan Asya  kıtasını yeniden güncelleştiren küresel  daireleri kendi açısından tamamlayarak “yeniden Asya “siyasetinin devreye girmesi hedefinde , gerekli olan misyonu tamamlamaya çalışmıştır . Bu yüzden uzun yıllar yüzünü batıya dönerek batı hegemonya düzeni içinde kendisine yer arayan Türk devleti, bugün eski  yıllarında olduğu gibi bir körü körüne batıcılık yapmamış ama bütün dünya konjonktürünün  küreselleşme aşamasında öne çıkarak, yeni bir Asya dönemini öne çıkarmasıyla birlikte ,Türkiye’de böylesine radikal bir değişimin ilk hedefi olan yeniden Asya dönemini, küresel sürecin ana gündem maddesi haline getirmiştir . Ülkeler coğrafyası ya da atlasları gibi rehber kitap ve kaynaklara bakıldığında ,Anadolu yarımadasının  Türk devletinin üzerinde kurulu bulunduğu devletin ülkesi olarak bilim çevrelerince  “Küçük Asya”adı ile Türkiye’nin anıldığı gözlere çarpmaktadır .Türkiye Cumhuriyetinin uluslararası yayınlarda, Küçük Asya adı ile anılan bir yarımada üzerinde  yer alması ile şimdiye kadar izlenen politikalarda ,Avrupa ve Amerika merkezli bir çizgide belirlenen uluslararası politikalarda, Türkiye kendi konumunun Asya kıtasının merkez ülkesi olduğunu unutarak ve yıllarca yüzü batıya dönük bir tutum çizgisinde  batı merkezli bir politik çizgi izleyerek , kendi jeopolitik merkezi konumu ile tamamen çelişkili ve karşıt bir düzeyde siyasal çizgiyi takip etmek zorunda kalmıştır . Kendi coğrafi konumuna ters düşen böylesine çelişkili politikalara yıllarca uyum sağlamak zorunda kalan Türkiye ,soğuk savaşın bitmesinden  sonraki , merkezi konumda eskisine oranla daha serbest bir siyasal  duruma gelebilmiştir . 

Bu aşamadan  sonra yenilikçi  yaklaşımlar öne çıkartılmıştır .Bugün gelinen yeni noktada güneşin doğal olarak doğudan doğduğu hatırlanarak , Amerika ve Avrupa merkezli  batı politikaları geride bırakılırken , Asya merkezli doğu politikaları giderek  en ön plandaki yerlerini almaktadırlar. Avrupa ve Afrika kıtası ile Asya kıtasının harita üzerindeki konumları merkezi bir noktada bir araya gelmek gibi  yeni bir jeopolitik kesişme bölgesi yaratması ,yer küre üzerindeki dengeleri değiştirdiği gibi aynı zamanda jeopolitik açıdan farklı oluşumların da önünü açmıştır .İlk çağlarda herkes kendi doğduğu bölgede bir yaşam düzeni kurmaya çalışırlarken, hareketsiz toplulukların yaşam düzenleri dikkate alınarak durum tespitleri yapılıyordu . Hayvanlarla birlikte hareket eden diğer canlıların da  toplamacılık ve avcılık dönemlerinde kırsal alanlar üzerinden ormanlara ve tarımsal üretim yapılan alanlarına doğru uzanmalarıyla , doğadan beslenen canlıların yer değiştirmeye başladıkları  ve üzerinde yaşamaya başladıkları , bir süre sonra da yer yüzü karaları üzerinde hareket ederek, canlı organizmaların insanlar için çok daha geniş yaşam alanları ortaya çıkardıklarının farkına varmışlardır .İlk ve orta çağ dönemlerinde kendiliğinden içgüdüsel olarak ortaya çıkan bu gerçekler daha sonraki aşamalarda insanoğlunu yaşadıkları yeryüzü karaları üzerinden dünya ile doğal bir kaynaşmaya götürdüğü farkına varıldığında , doğada var olan canlı hayvan ve de bitkilerin insanların gıda sorunlarının çözümüne yaradığı anlaşılınca avcılık ve toplayıcılık devirleri biterek ,insanların kendilerinin içinde yer aldıkları tarım ve üretim çağlarına geçildiği görülmüştür .Doğada kendi halinde var olan bitkilerin,meyve ve sebzelerin taşıyıcılık aktiviteleri yolu ile doğal alanda uygun yerlere yerleştirildikleri ,bu gibi faaliyetlerin zaman içinde sürekli olması ve daha düzenli bir ekme biçme düzenine kavuşturulmalarıyla da tarımsal çalışmalar üzerinden eski insanların dile getirdiği gibi ,her türlü ziraat hareketlilikleri programlı ve planlı bir düzen içinde insanların biyolojik varlıklarının ve yaşamlarının yeniden daha sağlıklı bir biçimde örgütlenmesiyle de ,tarımsal etkinlikler aracılığı ile insanoğlunun çağdaş uygarlıklara dönüşen yaşam biçiminin yaşamsal süreç içinde daha gelişmiş bir düzeye insanları taşıdıkları ve de tarım ürünleri olarak ortaya çıkan gıdalar aracılığı ile açlık sorununu  çözmüşlerdir .

Türk tarihi incelendiği zaman ilk Türk devletlerinin sürekli olarak Asya kıtası topraklarında kurulduğu görülmüştür .Türklerin Asya kıtasında devletler kurmadan önce Büyük Okyanusun tam ortasında var olan MU kıtasında yaşadıkları ,daha sonraları bu büyük kıtada devlet ve uygarlık kuran Türklerin tıpkı Atlantis kıtasının okyanusun üzerine batması gibi , Mu kıtasının da geçmişteki bir zaman diliminde bugünkü Büyük  Okyanus sularına gömüldüğü ve bu yüzden de bu kıtada yaşayan insan topluluklarının bugün Asya kıtasının doğu kıyılarında yer alan Çin üzerinden, Uygur devletinin toprakları üzerinden yeni bir devlet ve uygarlık düzenini kurdukları görülmüştür .Asya kıtasının zamanla nüfusunun artması ve yeni oluşan insan topluluklarının da bu çok büyük kıtanın toprakları üzerinde zaman içinde daha da kalabalıklaşarak yaşayan bölgesel yeni toplulukların, giderek devletleşerek yeni devletlerin tarih sahnesine çıkışına aracı oldukları anlaşılmaktadır .Böylesine bir tarihsel süreçte Mu kıtası sonrasında Türk toplulukları  devletleşerek tarih sahnesine çıkarken , Uygur bölgesinden orta Asya’ya doğru bir çıkış yolu aramışlardır . Bu arayış döneminde önlerine çıkan uçsuz bucaksız orta Asya topraklarında Mu kıtası ile Uygur devletinin halkları birbirini izleyerek siyasal yapılanma içine girmişlerdir .Büyük Okyanus kökenli MU kıtası çökerken ,bu kıtanın nüfusu Asya kıtası üzerinden Orta Asya derinliklerine doğru gelişmeler gösterirken, Asya üzerinden Avrupa ve Afrika kıtalarına da dağılarak yayılan  Türk toplulukları, önce Asya topraklarında  Büyük Hun İmparatorluğunu kurarak üç büyük kıtaya merkezi olarak egemen olmuştur .Bundan sonraki aşamada ise Batı Hun ve Avrupa Hun imparatorluklarından sonra Akhun imparatorluğu gene Asya kıtasının  batı ve güney bölgelerinde kurulmuştur .Hun devletlerinin bir süre sonra dağılması üzerine  bu devletlerin uzantısı olarak Avar İmparatorluğu kurulmuştur .Tarihsel dönüşüm süreci sonucunda Avar imparatorluğu halkları kuzey Asya bölgesine gelerek burada Göktürk imparatorluğunu kurmuşlardır . MU kökenli halkların bir Türk devleti çatısı altında bir araya gelirken “GÖK” başlıklı bir devlet vatandaşları olmaları MU kıtası halklarının uzaysal kökenini göstermektedir.

Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, Türklerin kökenleri üzerine araştırmalar yaparken ve tarih kitaplarını  okuyarak incelerken, Uygur ve Göktürk kökenli toplulukların tarihlerine ağırlıklı yer vermiş ve bazı bilim adamlarıyla diplomatlara görevler vererek bilimsel raporlar getirtmiştir .Göktürk devletinin gök kavramı ile adandırılmasının Türklerin gök kavramına ağırlık veren uzaysal kökenlerini ortaya koyduğunu gören Türk devletinin kurucusu Atatürk,bilimsel araştırmaları örgütleyen Tarih ve Dil kurumları aracılığı ile toplanan bilgilerin tasnif edilerek Türkiye Cumhuriyeti  kütüphanelerine ve devletin araştırma merkezlerine gönderilmelerinin talimatlarını bizzat Atatürk vermiştir .Daha sonraları Türkiye Cumhuriyeti başkanlık makamının simgesi olarak belirlenen 16 yıldız ,geçmişten gelen tarihsel süreçte 16  adet Türk imparatorluklarının egemenliğini tarih kitaplarına konulmuştur .16 büyük devletin imparatorluk olarak egemenlik sürecinde tarih sahnesine çıkışı belgelenmiştir .Göktürk imparatorluğu sonrasında Avarlar,Hazarlar,Uygurlar,Karahanlılar,Gazneliller,Harzemşahlar ,ve daha sonra Altınordulular,Timurlular,Babürlüler,Selçuklular ve Osmanlılar olarak haneden imparatorluklarını devlet kuran hanedan beyinin sultanlığında büyük devletleri temsil eden  imparatorluklara dönüştürmüşlerdir .Türk boyları bölgesel halklar olarak birbirlerinden ayırılmışlar ama üzerinde yaşadıkları ülkeler daha çok Asya kıtasının önde gelen bölgeleri olarak tarihteki yerlerini almışlardır .Türklerin tarihleri kavimler ve boylar üzerinden incelendiği gibi aynı zamanda devletler,imparatorluklar,beylikler,hanlıklar ,atabeylikler ve cumhuriyetler olarak da tasnif edilmektedirler .Balkanlar’da ve doğu Avrupa bölgeleri ile kuzey Afrika Asya topraklarında yer alan  bölgeler de kurulmuş olan Türk devletlerinin büyük çoğunluğu Asya kıtasının farklı bölgeleri olarak tarih kitaplarında yer almaktadır .Birbiri ardı sıra kurulan devletler ve imparatorluklar açısından bakıldığı zaman Türkiye’nin kaynağının ve Türklerin tarih sahnesine çıktığı sahnenin  kara kıtası olarak , Asya kıtası öne çıkmaktadır .

Türkiye’nin  üzerinde devlet olarak yer aldığı Anadolu yarımadası, aslında Asya kıtasının bir yarımada konumunda Avrupa kıtasına doğru bir giriş yapan  doğal konumda uzanarak coğrafya haritasında yer almaktadır.Anadolu yarımadasının çıkış yeri Kafkasya bölgesidir .Orta Asya bölgesinin batı yönünde devamı olarak öne çıkan Anadolu yarımadası, aslında Asya kıtasının Avrupa kıtasının doğru yer aldığı bir yapılanmadır .Günümüzde yeniden  ASYA dönemi olarak ilan edilen Türk devletinin uluslararası siyasetinde , Türkiye’yi yönetenler ve diğer Türk devletleri ya da örgütleri Türk tarihini iyi bilmek zorundadırlar . Ortaya çıkış yeri ile birlikte Türk devletlerinin her birisinin dünya sahnesine çıktığı alanlarda Türk devletlerinin hem toplumlarıyla hem de ülkeleriyle birlikte ele alındığı bir toplu Türk varlığı incelemesi, bugünkü gelişmelerin  uzantısı olarak ele alınmalıdır . Türk tarihinin her aşaması iyice incelenirse ,neden Anadolu yarımadasına “ASYA MİNÖR “ adının verildiği daha iyi anlaşılacaktır . Tarih boyu değişik dönemlerde kendi özel konumuna göre yeni yapılanmalar kazanan Anadolu yarım adası Asya’dan çıkan bir burun olarak dünyanın merkezi bölgesinde , Avrupa kıtasının içlerine doğru uzanmakta ve böylece Asya ve Avrupa kökenli uygarlıkların zaman içinde birbirine yaklaşması sağlanmaktadır .Asya kıtasında kurulmuş olan bir devlet kuruluşundan sonra ,genişlerken  Avrupa kıtasına doğru genişlemekte ,bu durumun tamamen tersi olarak da Avrupa kıtasında kurulmuş olan bir imparatorluk Asya topraklarında genişleyebilmektedir . Bu durumlardan birincisine örnek olarak Selçuklu ve  Osmanlı imparatorluğu ikincisine örnek olarak da Roma,Bizans ve İskender imparatorlukları örnek olarak gösterilebilir .Üç kıtanın birleştiği kesişme noktasında,bir araya gelirken bazan Avrupa ve Asya kıtalarının arasına Afrika kıtası da eklenmektedir .Bugün gelinen yeni aşamada Asya ve Avrupa kıtalarının birlikteliği AVRASYA olarak tanımlanmaktadır .Afrika ve  Asya kıtalarının birlikteliği ise,AFRASYA adları  ile bazı projelerin ve siyasal yönelimlerin adları olarak merkezi üç kıtanın birlikteliğini , dünyanın merkezi birlikteliği olarak  öne çıkarmaktadır .Avrasya ve Afrasya üç kıtanın birliğinde ortaya çıkan merkezi birlikteliklerin ortak adı olarak kullanılmaktadır.

Doğu ve batı gibi yön gösteren kelimelerin bir araya gelmesi de Asya,Avrupa veAfrika kıtalarının birlikte oluşturdukları merkezi alanın tanımlanmasında değişik konular ya da tasniflere uygun bir biçimde ele alınmaktadır .Bu açıdan bakıldığı zaman  Orta Doğu ,Yakın Doğu ve Uzak Doğu gibi kavramlar Asya ,Avrupa ,Afrika ekseninde üç kıta arasında bir araya getirilirken, bazan iki kıta  birliktelikler  gündeme geldiği zaman üçüncü kıtanın dışlandığı göze  çarpmaktadır .Tarihin son dönemlerinde ulusal devletler ,uluslaşma,devletleşme,siyasallaşma gibi halkçı süreçleri tırmandırırken , soğuk savaş dönemin koşullarında bunların üstüne çıkan yeni görüşler olarak tekelci şirketler bölgeselleşme , küreselleşme, pazarlama ve  şirketleşme gibi diğer emperyalist vizyonlar uygulayarak öne geçerken , dünya bölgeleri arasında yapılar,konjonktürler ve jeopolitik dengeler değişmektedir .Böylesine bir aşamada Asya,Afrika ve Avrupa üçgeninde doğu,batı,kuzey ve güney yönleri değişiklik arz etmekte ve bu durum dünyanın jeopolitik merkezine yansıdığı zamanda  bugüne kadar sömürge imparatorlukları olmuş olan doğu devletleri dünyanın doğusunda yer alırken , Orta Doğu,Yakın Doğu ve Uzak doğu kavramlarının yer  ve yön değiştirerek dünyanın sahip olduğu geleneksel dengelerin daha farklı çizgilere doğru değiştiğini göstermektedir . Merkezi konum , yakınlık ve uzaklık kavramları böylesine bir aşamada yer ve anlam değiştirerek ve ,küresel harita üzerindeki devletlerin yeni konumlarına doğru hareket ederek, yeni dengelere göre oluşan , jeopolitik siyasetler  yönünde hareket ettikleri görülmektedir. İnsanların bir yönün adı olan doğu kavramından hareket ederek yakınlık,uzaklık,ortalık ya da merkezlik gibi kavramların içeriğini doldurmaya çalıştıkları gündeme gelmektedir .Dünyanın batısında yer alan Avrupa kıtası ,yön belirleme ya da jeopolitik koşulları öne çıkarmaları  gibi durumlarda, dünyanın merkezi alanı  konumundaki Orta Doğu bölgesini dünyanın doğusunda gösterebilmektedir .Benzeri bir biçimde Asya’da yaşayanlar da Avrupa kıtasını dünyanın batı  bölgelerinden birisi olarak tanımlayabilmektedirler.

Top’un yuvarlak olması gibi durumlar nasıl  yönlerin durumunu kesin tespit  edemiyorsa aynı biçimde yer küre üzerindeki yerlerin yönlerini tespit edebilmek son derece zordur .Top’un dönerek kaleye girişi gibi küresel dünyanın her dönüşünde de nasıl bir hava ya da jeopolitik denge ile  karşılaşılacağı önceden belli değildir .Dünyanın yuvarlak bir top biçiminde olması yüzünden jeopolitik dengeleri oluşturan koşullar her zaman değişmektedir . Yirminci yüzyılın en büyük ekonomik gücünün  Amerika Birleşik Devletleri olması yüzünden, dünyanın merkezi olarak Amerika gösterilmiştir .Bugün ise  ABD dünyayı yönetme gücünü kaybettiği için dünyayı yönetme şansını yitirmiştir .ABD bu durumda merkez ülke konumunu yitirmekte ve dünyanın yönetimi yeni güç merkezi sahibi olma konumundaki büyük devletin üzerine geçmektedir .Batı merkezli bir dünya oluşturan batı ülkeleri bu yüzden Avrupa’yı merkeze koymuşlardır .Bu durumda Avrupa’yı merkeze koyanlar Avrupa’nın batısına batı , doğusuna da doğu adını vermişlerdir .Doğuyu yakın ya da uzak olarak tasnif edenler, Balkanları yakın doğu olarak tanımlarken  ve Asya’nın batı kıyıları  yakın doğu kavramı kapsamında yakınlıkla ölçülürken , aynı Asya kıtasının doğu kıyıları da uzak doğu olarak tanımlanmıştır .Kıtaların kesişme noktası orta dünya olarak kabül edilirken, Asya ya da Avrupa gibi kıtasal merkezler kendilerini merkeze koymaktadırlar .Dünyanın merkezi gücü olmak büyük devletler arasındaki  siyaset yarışlarına bağlıdır .Bu tür yarışları kazanan devletler harita üzerinde bulundukları kıtanın konumunu değiştirebilmektedirler .ABD devleti  güçlü iken Amerikan kıtası merkez olarak benimsenmekte , ama aynı ABD zayıflayarak güç kaybettiği zaman ,dünyanın merkezi ya yeni süper güç olan devletin bulunduğu kıtaya ,ya da jeopolitik dengeler üzerinden süper güç konumundaki devletin ülkesinin bulunduğu bölgeye kaymaktadır . 

Orta Doğu denilen merkezi bölge süper güçler arasındaki rekabet ve yarışlar sonucunda belli olur . Orta Doğuya merkez kaydığı zaman ,diğer bölgeler merkez olma konumunu yitirdiğinden Orta Doğu devletleri kendiliğinden merkezi devlet konumuna gelmektedirler.Merkezi bölge ya da merkez ülkeler zamanla  uluslararası sorunların odak noktası haline gelerek belirleyici olmaktadırlar.Süper güç konumuna  sahip olan devletler dünyayı bu bölge üzerinden yönetirlerken , Orta Doğunun merkezi durumunu güçlendiri.rler.

Dünyanın önde gelen en merkezi ülkelerinden birisi olarak Türkiye Cumhuriyetinin böylesine bir konuma sahip olması nedeniyle,gerginlik,çatışma ve savaşların çıkmaması için  doğu ve batı ülkeleriyle olan ilişkilerin iyi izlenmesi ve merkezdeki diğer devletlerin dünyanın merkez dengelerine dikkat etmesi gerekmektedir .Türkiye’nin bu konudaki önceleği sınır komşusu olan ülkeler ile sıcak çatışma ya da savaşlara girmemek olmalıdır .Ne var ki ,Prof.kimlikli bir öğretim üyesi dışişleri bakanı olduğu aşamada, hemen Türkiye’yi komşularıyla  savaşlara yönlendirerek ve çok büyük çelişkiler yaratarak tehlikeli olmuştur .Uzun süre batılı ülkelerin kontrolu altında tutulan Türk devleti, batılı ülkeler tarafından gönderilen uzman görünümlü siyasal kadroların hegemonyası altında batı blokunun çıkarlarına uygun düşen çizgilerde kontrol edilmiştir .Türkiye’nin komşuları ile ilişkilerini bozan ve bu doğrultuda komşu ülkeleri Türkiye ile savaşa sürüklemek gibi bölge barışını tehdit eden olumsuz ve kışkırtıcı girişimler yüzünden ,Türkiye Cumhuriyeti,kurucu önder Atatürk’ün bizlere emanet ettiği cumhuriyet devletini korumak ve bu hedefte yurtta ve dünyada kalıcı bir barış düzenini gerçek boyutlarda harekete geçirmekle görevli olan Türk devleti ve Türk milleti, önümüzdeki yakın dönem içinde Orta Doğu merkezli bir barış düzenini,merkezi orta dünyanın içinden acilen devreye sokarak doğusuyla batısıyla birlikte kenetlenmiş bir yapıda, kalıcı ve kurumlaşmış bir uzlaşma ortamı yaratacak bir doğrultuda dünya ve bölge barışı için sonsuza kadar mücadele edilmesi gerekmektedir . Sonsuza kadar devam edecek bir çağdaş cumhuriyet devletini emperyalizme karşı kurmuş olan Türk ulusu ,önümüzdeki kritik çatışma ve savaş ortamında gereken tavrı göstererek ,çağdaş Türk Cumhuriyetine karşı girişilen her türlü saldırı ve tehdidi önleyecek bir savaşı göze alarak  sonuna kadar direnmek ve bir büyük dünya barışını gerçekleştirmek amacıyla, komşu devletler arasında  bölge dışı devletlerin  saldırılarının önünün  kesilmesi  gerekmektedir .

Türkiye Birleşmiş Milletler üyesi bir devlet olarak acilen hem doğu hem de batı ülkelerini harekete geçirerek merkezi alanda dünya çapında bir barış düzeninin mimarı olmak zorundadır . Dünyadaki batı emperyalizmi sona ererken Avrupa ve Amerika ikilisinin dünya hegemonyası sona ermektedir.Yeni dönemin hegemonya düzeninin  önce Asya kökenli bir gücün ortaya çıkmasıyla merkezi dünyada egemen olacağı ve sonra da orta dünya üzerinden küresel hegemonya düzeninin ,hem doğu bölgesinde  Asya kıtasında ,hem de batı dünyasında gene Avrupa ve Amerika gibi kıtaların önde gelen büyük devletleri üzerinde eskisine benzer bir biçimde devreye gireceği bugünün koşullarında söylenebilir .Coğrafya atlasları ve kitaplarında asıl adı Asya Minör ya da küçük Asya ismi  ile dile getirilerek ifade edilen Anadolu yarımadası ile bu toprakların üzerinde devlet kurarak hegemon güç haline gelen Türkiye Cumhuriyetinin önümüzdeki yakın tarihli zaman dilimi içinde, dünyanın en büyük kara kıtası olan Asya toprakları üzerinde yüz yıllarca batı bölgesinden gelen emperyalist saldırıların önlenmesi , bugünün koşullarında  güncel önem kazanarak, koruyucu savunma savaşlarının bu aşamada öne çıkarılmasıyla her türlü emperyalist ve siyonist hedefler yıkılarak ortadan kaldırılabilecektir . Dünya son beş yüzyılda öne çıkan batı emperyalizmi ile bunun uzantısı olarak merkeze gelen İsrail siyonizmi ile uğraşmak zorunda kalmıştır .Üçüncü bir dünya savaşını ortaya çıkararak kutsal kitaplardaki Armegeddon senaryolarına inanan toplum kesimleri, artık daha dikkatli ve sistemli savunma mekanizmalarıyla harekete geçerek, bir an önce savaş alanı ilan edilen orta dünya toprakları üzerinde, bölge   devletlerinin dayanışmalarıyla  kurulacak olan bir  güvenlik ve saldırı mekanizmasına olan gereksinme giderek hızla artmaktadır .Asya,Avrupa ve Afrika ülkeleriyle sınır komşusu olan bir merkezi bölge devleti olan Türkiye cumhuriyetinin , önümüzdeki günlerde kaos ve savaş ortamları arasında sıkışıp kalmamak için daha aktif bir savunma ve gerekli bir kamu düzeni gündeme getirecek biçimde örgütlenmesi giderek zorunluluk kazanmaktadır .Türkiye gerçekci bir barış düzeni ortaya çıkarabilmek için sınır komşusu devletler ile  Asya kıtasının büyük devletlerinin katılacağı yeni bir güvenlik örgütünü oluşturmak amacıyla “Yurtta ve dünyada barış hareketini” acilen örgütlemek zorundadır .