EKONOMİ & FİNANS & İŞ DÜNYASI

Doları düşürmek için değiştirilmesi gereken 10
yasa!

Doların yükselişine bir türlü dur diyemiyoruz.
Tüm çabalara rağmen istenilen düşüş hala gerçekleşmedi. Berberin bile Bretton
Woods ruhuyla mücadele ettiği kur savaşı bir süre daha devam edecek gibi
gözüküyor. Peki, sizce kur neden düşmüyor? 

Yaptığımız araştırmalar sonucu doların mevcut
yasalar nedeniyle düşmediği sonucuna ulaştık. Evrensel olguları savunan bu
yasalar sanıyoruz doların düşüşünün önündeki en önemli engel. Galiba bu yasalar
var olduğu sürece doları düşürmemiz zor olacak. O nedenle tüm yasa koyucuları
göreve davet ediyoruz.

Doları düşürmek için değiştirilmesi gereken 10
yasa: 

1- Hofstadter Yasası

Yazar Douglas Hofstadter, “Gödel, Escher,
Bach” adlı baş yapıtında bu yasayı şöyle tanımlar: 

“Hofstadter yasasını göz önüne alsan da
beklenenden daha fazla zaman alır.”

Hani diyor ya eşşek sudan gelinceye kadar, işte
Hofstadter’in de anlatmak istediği tam olarak budur. Bu yasaya göre, bu yasayı
da göz önüne alsak, kurun düşmesi beklenenden daha fazla zaman alacak. 

2- Betteridge Yasası

İngiliz Teknoloji Gazetecisi Ian Betteridge
yasayı şöyle tanımlıyor:

“Eğer bir gazetede soru işareti ile biten
bir başlık görürsen cevabı hayırdır.” 

Mesela “Aids’e çare mi bulundu?”
“Fenerbahçe bu yıl şampiyon olabilecek mi?” gibi gazete manşetleri
görürsen cevabın hayır olduğunu anlaman için yazının tamamını okumana gerek
yoktur der bu yasa. Peki ya, “Dolar kuru acaba düşecek mi?” gibi bir
başlık görürsen cevap ne olur sizce?

3- Clarke’ın Üç Yasası 

İngiliz bilim kurgu yazarı Sir Arthur C.Clark,
üç yasasından birincisini, “Hazards of Prophecy” adlı makalesinde
şöyle tanımlar:

“Başarılı bir bilim insanı bir şeyin mümkün
olduğunu söylüyorsa çok büyük ihtimalle haklıdır; bir şeyin imkansız olduğunu
söylüyorsa muhtemelen yanılıyordur.”

Birçok ekonomist ve analist, doların yükselişinin
mevcut ekonomik şartlar nedeniyle mümkün olduğunu söylüyorlarsa haklıdırlar.
Doların yükselmesi imkansızdır demiş olsalardı yanılıyor olacaklardı. 

4- Gall Yasası

Amerikalı yazar John Gall “General
Systemantics” adlı kitabında yasayı şöyle özetler: 

“Her karmaşık sistem basit bir sistemden
türemiştir. Karmaşık bir sistemi anlamak istiyorsan onu oluşturan küçük
sistemlerden başlamalısın.”

Gall yasası şöyle de yorumlanabilir: Kur gibi
karmaşık sistemler basit sistemlerden oluşur. Mesela dolar kurunu düşürmek
istiyorsan ihracatı arttırmak, cari açığı düşürmek, dış borcu azaltmak gibi
küçük sistemlerden işe başlayabilirsin. 

5- Goodhart Yasası

Ekonomist Charles Goodhart yasayı şöyle
tanımlar: 

“Eğer bir gösterge hedef oluyorsa, o
gösterge sorunun iyi bir göstergesi olmaktan çıkar.”

Daha açık söylersek, dolar kurunu ekonominin
temel göstergesi haline getirirsek, birçok göstergeyi gözden kaçırırız ve
sonuçta dolar kuru da önemli bir gösterge olmaktan çıkar. Son dönemlerde dolar
kurunu düşürmek amacıyla satılan dolarların dolar rezervlerini nasıl erittiğini
gözden kaçırdığımız gibi.

6- Grosch Yasası 

Bilgisayar bilimcisi Herb Grosh’un yasası
şöyledir:

“Bir şeyi 10 kat ucuza yapmak için 100 kat
hızlı yapmalısın.” 

Ekonomiye uyarlarsak, doları düşürmek
istiyorsan, ülkeye döviz girişlerinin öncekinden daha çok olması gerekir. Ama
maalesef öyle değil.

7- Schneier Yasası 

Şifre uzmanı Bruce Schneier yasayı şöyle
tanımlar:

“Herhangi biri, nasıl kırılacağını
bilemediği bir güvenlik sistemini rahatlıkla icat edebilir.” 

500 dolar bozduranı bedava traş eden dahi
kardeşim, aynı işlemi 100 kaldıraçla forexte dolar/tl’de kısa pozisyon alarak
yapsam bu uygulamadan yararlanabilir miyim?

8- Stein Yasası 

Amerikalı ekonomist Herbert Stein’ın yasası
şöyledir:

“Sonsuza kadar gitmeyecek bir trendi
durdurmak için aksiyon almaya gerek yoktur; nasıl olsa duracaktır.” 

Ekonomist bile tasaya gerek yok, nasıl olsa bir
gün duracak diyor. Yoksa durmaz diye mi endişeleniyoruz acaba?

9- Bayan Murphy Yasası

Murphy Yasasını bilmeyen yoktur herhalde:
“İşler kötü gitmeye başladığında kötü gider.” Peki ya Murphy şehir
dışına çıktığında hangi yasa geçerli olacak? İşte, o zaman Bayan Murphy
Yasasını kullanacağız: 

“Bay Murphy şehir dışında olsa dahi işler
kötü gitmeye başladığında kötü gider.”

Bu yasa gerçekten ürpertici. 

10- Dilbert Yasası

Dilbert’in yaratıcısı karikatürist Scott Adams
yasayı şöyle açıklar:

“En ebleh elemanlar planlı bir şekilde,
şirkete en az zarar verecekleri yere konuşlandırılır; yöneticiliğe terfi
ettirilirler.” 

Yani demek istiyor ki, eğer bu makaleyi
okuduysan, makaleyi al ve hemen patronun karşısına çık, sonra da şöyle de:
“Şirketimizi döviz riski altında bırakan yasalar bunlardır. Acilen
değiştirilmeleri gerekiyor!”

Mali işler müdürü yapmazlarsa ben de bir şey
bilmiyorum!